Serdar YILMAZ
Sigorta primlerine teşvik..
26/05/2008 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan istihdam paketiyle 18 yaşında büyük ve 29 yaşından küçük olanlar ile 18 yaşından büyük kadınların sigorta primleri 5 yıl boyunca işsizlik fonundan ödenecek. Kanunun amacı, gençlere ve kadınlara yeni istihdam yaratmak.
Bu teşvikden yararlanmak için işçinin 1 Temmuz 2008 tarihinden altı ay önce işten ayrılmış olması gerekli. Yani altı aydır işsiz olanlar yararlanabilecek. Diğer bir şart, İşveren, işyerinde son bir yılda çalışan ortalama işçi sayısına ek işçi alırsa bundan yararlanacak. Mevcut işçileri işten çıkararak yerine genç ve kadın işçi alan işverenler teşvikten yararlanamayacak. Bu şekilde kanunun suistimal edilmesinin önüne geçilecek. Örneğin; İşyerinde son bir yılda ortalama 10 işçi çalışıyor ise 11inci işçi alındığında prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren hisselerinin; ilk yıl için yüzde 100 ü , ikinci yıl yüzde 80i, üçüncü yıl yüzde 60ı, dördüncü yıl yüzde 40ı ve beşinci yıl yüzde 20si işsizlik sigortası fonundan karşılanacak.
01/07/2008 tarihinden itibaren sigorta primleri alt sınırı günlük 21,29 YTL olduğuna göre bu tarihten sonra işe alınan genç ve kadın işçilerin sigorta priminin; 21,29 YTL x 30 GÜN = 638,70 YTL üzerinden % 19,5'ini SSK İşveren Payı olan 124,55 YTLnin ilk yıl için % 100ünü işsizlik fonu karşılayacak.
Sosyal güvenlik destek primine tabi çalışan emekliler, bu teşvik kapsamının dışında kalacak ve İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanan prim tutarları gelir ve kurumlar vergisinde gider yazılamayacak.
Primlerin ödenmiş olması şart
Teşviğin İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanabilmesi için aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içerisinde bağlı oldukları Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmesi ve sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin ödenmiş olması şarttır. Primlerin geç ödenmesi halinde, İşsizlik Sigortası Fonundan Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılacak ödemenin gecikmesinden kaynaklanan gecikme zammı, işverenden tahsil edilir.
Sigorta primlerine % 5 indirim
İstihdam paketindeki diğer bir önemli değişiklik de sigorta primlerindeki % 5lik indirim. İşverenlerin 01 Ekim 2008 tarihinden itibaren ödeyeceği primlerin % 5 i Hazinece karşılanacak. Primlerin Hazinece karşılanması için yine teşvik de olduğu gibi aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içerisinde bağlı oldukları Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmesi ve sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin ödenmiş olması şarttır. Sosyal güvenlik destek primine tabi çalışan emekliler, bu indirim dışında kalacak ve Hazinece karşılanan prim tutarları gelir ve kurumlar vergisinde gider yazılamayacak.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Zafer Çağlayanın da belirttiği gibi % 5lik indirimle oluşacak olan 4 milyar dolar civarındaki kaybın yeni istihdamlarla ve gerçek bordrolarla telafisi mümkün olur. Bakalım kayıtdışılığın %50 olduğu ülkemizde bu yasa neleri değiştirecek.