Türkiye’nin en önemli zeytin üretim merkezlerinin başında gelen Aydın ve çevre illerinde sonbahar yağışlarının gerçekleşmesi ile zeytin hasadı başladı. Geçen yıl altın yılını yaşayan zeytin üreticisi bu yıl fiyatlardaki yaklaşık yüzde 50’lik düşüşle sezona hayal kırıklığı ile başladı. Sıkıntının büyük olduğunu belirten üretici ve tüccarlar devletin zeytinyağına olduğu gibi zeytine de prim desteği vermesini talep ettiler.
Aydın, Manisa ve zeytin üretimi yapılan Ege illerinde zeytin hasadı başladı. Üründe kalitenin iyi olduğunu ancak zeytini üretenin de alıp satanın da keyfinin yerinde olmadığını belirten Aydınlı zeytincilerden, “Üretici tarlaya girip zeytini toplamak istemiyor, tüccar da ihracatçı da bu yıl zeytin işlemekten korkuyor” diyerek geçen yıl altın yılını yaşayan zeytin ve zeytincinin bu yıl sıkıntısının büyük olduğunu söyledi.
Geçen yıl cizemlik zeytinyağının toptan fiyatının 15-20 TL civarında olması bu yıl ise yağ ve zeytin fiyatlarının sert bir düşüş yaşaması sektörde sıkıntıya neden oldu. Hasat dönemi ile birlikte zeytin alımına başladıklarını belirten Aydınlı zeytincilerden Ali Yaşar, geçen yıl bir çok ihracatçının malının elinde kalması nedeniyle bu yıl alımların beklenen seviyede olmadığını belirterek “Alıcı zarar etmekten korkuyor. Geçen yıldan elinde mal kalmış. Satıcı da geçen yılın altındaki fiyata ürün vermek istemiyor. Hal böyle olunca sıkıntı büyüyor. Mesela geçen yıl 8 TL olan domat zeytinin fiyatı bu yıl 4 TL, geçen yıl mmecik zeytini 3 TL idi bu yıl 1,8 TL, kaba zeytinin kilosu 55 TL idi bu yıl 2,7 TL, eşek zeytini 7 TL idi bu yıl 3 TL fiyatlar neredeyse yarı yarıya düştüğü için üretici malını toplamak istemiyor. İhracatçı da mal almak istemiyor” dedi.
“Önce kendimiz tüketmeliyiz”
Türkiye’de vatandaş olarak sahip olduğumuz dünyanın en kaliteli ve sağlıklı zeytin ve zeytinyağını kendimiz tüketmemiz gerektiğini bunun için Aydın Ticaret Borsası olarak şehir şehir dolaşıp zeytinyağını tanıtmaya çalıştıklarını belirten Aydın Ticaret Borsası Başkanı Adnan Bosnalı, Türk üreticisinin dünyadaki diğer zeytin üreticileri ile maça 3 sıfır yenik başladığını söyledi. Bugün Türkiye’de kişi başı zeytinyağı tüketiminin diğer zeytin üreticisi ülkelere nazaran yok denecek kadar az olduğunu belirten Bosnalı, “Bugün yerli malı ürün kullanımının önemi bir kez daha ortaya çıkmaktadır. Üretici ürünün uygun fiyata vermeli ancak devlet tarafından da üretici mutlaka desteklenmelidir” dedi.
“Üç maddelik öneri”
Bugün zeytin ve zeytinyağı üretiminin üreticisinden sektörde faaliyet gösteren kişilere kadar milyonlarca kişinin geçim kaynağı ve ayrıca istihdam alanı olduğunu hatırlatan Aydın Ticaret Borsası Başkanı Adnan Bosnalı, “Sorunun çözümü için çok basit üç maddelik bir öneri sunuyoruz. İlk madde; Öncelikle kendimizden başlamak üzere hepimiz öncelikle sağlık için zeytinyağı tüketmeliyiz. İkinci maddedevlet zeytinyağına prim verdiği gibi zeytine de prim vermelidir. Üçüncü madde de; Maalesef Türkiye’deki zeytin üreticisi uluslar arası alanda maça hep 3 sıfır yenik başlıyor. Aynı sahada top oynamıyoruz. Örneğin ispanya’da yağ 6 lira ise devlet buna bizim para ile 4 TL prim veriyor. Üreticinin eline bir kilo yağda 10 TL para geçiyor. Türkiye’de de prim var ancak bizde kilogramda 4 TL değil de 70 kuruş. Bu sıkıntıların çözülmesi lazım” diye konuştu.