TÜRKİYE'NİN KEKİKTEKİ LİDERLİĞİNE SON VERMEK İSTEYEN MEKSİKALILAR, HAREKETE GEÇTİ
- GEÇTİĞİMİZ YILLARDA YILLIK 10 BİN TON KEKİK ÜRETİMİ YAPILAN ÜLKEDE, BU YIL 50 BİN TON KEKİK ÜRETİMİ YAPILACAK
Gerçek Gazetesi
Türkiye'de kuraklığa bağlı olarak kekik üretiminin büyük ölçüde azalması ve fiyatların aşarı yükselmesi, bütün dünyadaki alıcılarını Meksika'ya yöneldi. Türk kekiğinden daha az kaliteli ve fiyatına üçte biri oranında olan Meksika kekiğine gelen taleplerin artması üzerine Meksikalılar, kekik üretim alanlarının artırılması için harekete geçti. Geçtiğimiz yıllar ortalamasına göre yılık 10 bin ton civarında kekik üretimi yapılan ülkede, bu yıl 50 bin ton kekik üretimin yapılacağı tahmin ediliyor. Bu pazarda söz sahibi olmak isteyen Meksikalı tüccarlar, üretim alanlarının genişletilmesi amacıyla kültür kekikçiliği uygulamasının daha geniş bir yüz ölçümüne yayılması için yeni projeler üretiyor.
Önemli ihraç ürünlerinden bir tanesi olan kekikte, Türkiye dünya kekik ticaretinin yaklaşık yüzde 70'ini elinde tutuyor. 1999 yılı verilerine göre Türkiye'den o yıl 16 milyon 556 bin 474 dolar değerinde 7 bin 639 ton drog kekik ve yaklaşık 606 bin 655 dolar karşılığında 68 ton kg kekik yağı ihracatı yapıldı. Türkiye kekik ihracatında özellikle son on yılda belirgin bir artış göstererek, kapasitesi yıllık 13 bin ton dünya pazarının 10 bin tonluk bölümünü eline geçirdi. Dünya talebinin artmasına rağmen, ülkemizdeki kuraklık nedeniyle hem dağdan toplanan hem de tarlada yetiştirilen kekikte bu yıl yaklaşık yüzde 40'lık üretim daralması bekleniyor. Bu tablonun da ihraç edilen ürün miktarında da yüzde 30'luk düşüş yaşanacağını tahmin ediliyor. Türk firmaları ellerinde bulunan bu pazarı kaybetmemek amacıyla kekiğin tarlada üretimi için de projeler üretmeye başlarken, rakipleri de boş durmuyor.
Dünya pazarında en çok talep gören kekik türü olan ve "İzmir Kekiği" olarak bilinen tür, Ege ve Akdeniz sahil şeridinde yetişiyor. Türkiye'de fiyatların aşırı yükselmesi nedeniyle çözüm arayışlarına giren alıcılar, Meksika'da yetiştirilen düşük kaliteli ve fiyatı İzmir Kekiğine göre üçte bir oranında olan kekik türüne yöneldi. Türkiye'den ağırlıklı olarak kekik ithal eden ülkelerin başında gelen Amerika Birleşik Devletleri, Almanya, İtalya ve Kanada gibi ülkelerden gelen taleplerin artması üzerine, Meksikalı firmalar gelen talepleri geri çevirmemek için çözüm arayışlarına girdi. Geçtiğimiz yıllar ortalamasına göre yılık 10 bin ton gibi Türkiye ihracat rakamları seviyesinde üretim yapılan ülkede, kalite düşüklüğü nedeniyle ürünler elde kalıyordu. Piyasayı yakından takip eden ve son 2 yıldır Türkiye'deki kuraklık nedeniyle fiyatların yükseldiğini gören Meksikalı üreticiler, bu yıl hedeflerine ulaştı. Bir yıl gibi bir süre içerisinde üretim kapasitelerini 50 bin tona çıkarılınca, Meksika dünya kekik piyasasında söz sahibi haline geldi. Ülkede kekik üretim alanlarının genişletmeyi hedefleyen üreticiler, kültür kekikçiliği uygulamasının daha geniş bit yüz ölçümüne yayılması için yeni projeler üretiyor.
Türkiye'de kekik fiyatlarının iki yıl önce 1 YTL olduğunu hatırlatan Türkiye'nin en büyük kekik ihracatçısı Kütaş A.Ş'nin tedarikçisi İşadamı Ercan Aldı, yaşanan kuraklık nedeniyle bu rakamın geçen yıl 2,5-3 YTL ve bu yıl da 7-8 YTL'ye yükseldiğini söyledi. Ülkemizde kültür kekikçiliğinin en fazla yapıldığı Denizli ilinde kuraklık nedeniyle yüzde 50'lere varan bir rekolte kaybının olduğundan söz eden Aldı, Türkiye'den ihraç edilen kekik miktarının 3-4 bin tonun dağ köylerinden karşılandığının altını çizdi. Bu yıl özellikle gene bölgesinin yeterince yağış alamadığını belirten Aldı, "Yağış olmayınca kekiklerde fazla büyümedi. Dağ köylerinde de istediğimiz kadar kekik temin edemiyoruz. Bağlı bulunduğum firma yetkililerinin bizlere verdiği bilgilere göre, en büyük rakibimiz olan Meksika'da bu yıl geçtiğimiz yıllara göre daha fazla kekik üretimi yapılacakmış. Bu ülkede kültür kekikçiliğinin yaygınlaşması için çalışmalar yapılıyormuş. Onların bu atağına karşı birde Grekli çalışmaları bir an önce yapmalıyız ve pazardaki hâkimiyetimizi korumalıyız" dedi.
(iha)