Kamuoyunun uzun süredir beklediği Türkiye Tarihi’nin en büyük vergi affı olan “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” 13/02/2011 tarihinde TBMM’de kabul edildi ve onaylanmak üzere 18/02/2011 tarihinde Cumhurbaşkanlığına gönderildi. Cumhurbaşkanlığı basın merkezinden 25/02/2011 tarihinde yapılan açıklama ile kanunun Cumhurbaşkanı tarafından onaylandığı ve Anayasanın 89. maddesinin birinci fıkrası ile 104’üncü maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi uyarınca yayımlanmak üzere Başbakanlık’a gönderildiği bildirildi ve 27857 sayılı mükerrer Resmi Gazetede yayımlandı. Kanunun kapsamının ve yapılandırılacak olan kurumların, kurum alacaklarının çok sayıda olması nedeniyle kanun maddelerini başlıklar altında incelemeye çalışalım.

           Bugün ele alacağımız konu kanunun dördüncü bölümünde yer alan Stok Beyanları hakkında olacaktır.

STOK BEYANLARI

1- İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların kayda alınması ile ilgili düzenlemeler kanunun 10. Maddesinde yer almaktadır. Buna göre;

            Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin işletmelerinde mevcut olduğu halde defter kayıtlarında yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarını kendilerince veya bağlı oldukları meslek kuruluşunca tespit edilecek rayiç bedelle bir envanter listesi oluşturacaklardır. Envanter listesindeki beyan edilen kıymetleri, kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar bağlı bulundukları vergi dairelerine bildirilmek suretiyle defterlerine kaydedebileceklerdir. Bildirime dahil edilen bu kıymetler için ayrıca amortisman ayrılamayacaktır. Bu suretle gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin yasal kayıtlarının gerçek durumu yansıtır bir hale getirilmesi hedeflenmektedir.

Mükellefler kayıtlara girecek emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar için belli oranlarda sorumlu sıfatıyla 2 Nolu Katma Değer Vergisi Beyannamesi ile beyanname verip KDV ödeyeceklerdir. Bu oranlar;

Genel orana (% 18 ) tabi emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların bedeli üzerinden %10,

            İndirimli orana (% 8) tabi olan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların bedeli üzerinden %4,

İndirimli orana (% 1) tabi olan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların bedeli üzerinden %0,5 oranlarında olacaktır.

Örneğin; Bir konfeksiyon işletmesinin %8 oranında indirimli KDV oranına tabi kayıt dışı stoğunu  kayıt altına alabilmesi için ödemek zorunda oluğu KDV aşağıdaki gibi olacaktır.

            Beyan edilen Emtia Bedeli 10.000,00 TL x % 4 = 400,00 TL ödenmesi gereken KDV olacaktır.

           Ödenen bu KDV emtiaların kayıt altına alınması için yapılmış ise KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılacak, ancak makine, teçhizat ve demirbaşlar için yapılamayacaktır.

            Ayrıca, madde kapsamında bildirilen kıymetlerin satılması halinde satış bedelinin, bunların deftere kaydedilen değerinden düşük olmaması gerekmektedir.

2- Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan mallar ve kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar hakkındaki düzenlemeler ise kanunun 11. Maddesinde yer almaktadır. Buna göre;

a)      Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan mallar için kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar, aynı cins mallar için cari yıl içinde tespit edilen gayri safi kar oranını dikkate alarak fatura düzenlemek ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek koşuluyla kayıtlarını düzeltebileceklerdir.

b)      Kayıtlarda yer aldığı halde işletmelerinde bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklarını düzeltmek isteyen Kurumlar Vergisi Mükellefleri ise 31/12/2010 tarihi itibariyle bilançolarında görülmekte olan kasa mevcutları ve işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarını düzeltebileceklerdir. Bu mükelleflerin kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar bağlı bulundukları vergi dairelerine beyan ettikleri tutar üzerinden % 3 oranında vergi ödemeleri gerekmektedir. Beyan edilen tutarlar Kurumlar Vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınmayacaktır.

Kanunun Stok Beyanları başlıklı Dördüncü bölümüne ortaklardan alacakların düzeltilmesinin eklenmesi ve düzeltilecek tutar üzerinden hesaplanacak verginin %10 oranından % 3’e indirilmesi bu konuda bilançolarını düzeltmek isteyenler için olumlu bir gelişme olmuştur. Daha önceki yazımda da kanunun tasarı halindeki dördüncü bölümündeki stok beyanları konusundan behsetmiştim. Bu yazımda taslak ile kanun arasında oluşan farklara dikkati çekmek istedim. Kanunun diğer maddelerini de diğer yazılarda anlatmaya çalışacağım. Umarım faydalı olur.