█ Gerçek Gazetesi
Aydın İl Sağlık Müdürü Dr. Hüsnü Tırpancı, insanları sobaların aksine bilinçsizliğin öldürdüğünü belirterek, “Doğru yakılan soba ısıtır, yanlış yakılan soba öldürür” dedi.
Halk arasında sobadan ölüm olarak bilinen olayın aslında bir karbonmonoksit zehirlenmesi olduğunu belirten Dr. Hüsnü Tırpancı, “Karbonmonoksit zehirlenmesi, kömür ve odun sobaları, şofben, kombi, borusuz soba, ocak, fırın, mangal gibi ısınma sistemlerinde sıvı veya katı yakıtların tam olarak yanmaması sonucu ortaya çıkar. Karbonmonoksit gazı renksiz ve kokusuzdur, karbonmonoksit solunması özellikle uyku sırasında öldürücüdür, çünkü bu gaz renksiz, kokusuz olduğu gibi akciğerlerden kolayca emilir. Uyuyan bir insanın bu gazı soluduğunun farkına varması imkansızdır. Uyanık bir insanda baş ağrısı, baş dönmesi, halsizlik, bulantı, kusma, konsantrasyon güçlüğü, nefes darlığı, çarpıntı, karın ağrısı, kas krampları, epilepsi(sara) nöbetleri, şuur bozukluklarından komaya kadar giden belirtiler vardır. Uyuyan bir insan bunların hiçbirinin farkına varamaz ve ölüme kadar ilerleyen derin bir komaya girer. Karbonmonoksit zehirlenmesinin tipik bulgusu, dudakların kiraz kırmızısı bir renk almasıdır. Zehirlenme vakalarında hastalar bol oksijen verilerek en kısa sürede sağlık kuruluşuna yetiştirilmelidir. Kalp, akciğer yetmezliği olan hastalarda daha duyarlı olmak gerekir” diye konuştu.
Soba zehirlenmelerine karşı alınması gereken önlemlere değinen Tırpancı, şu uyarılarda bulundu: “Soba zehirlenmeleri bazı kurallara dikkat edilerek önlenmesi mümkün olan kazalardır. Bunlar soba ve kullanılan yakıtın seçiminden başlayarak, sobanın kurulması, yakılması, baca temizliği ile ilgili kurallardır ve herkes tarafından bilinmesi gerekir. Soba, ısıtılacak odanın büyüklüğüne uygun olmalı ve TSE damgası taşımalıdır. Fazla dirsek kullanmaktan kaçınmalıdır. Yatay borular bacaya yüzde 10 eğimle yükseltilmeli, boru bacaya fazla sokulmamalıdır. Dirsek ve boru ekleme yerleri ve baca giriş ağzı hava sızdırmaz olmalıdır. Sobalar duvarlardan 1-1,5 metre uzakta olmalıdır. Kömür ve odun sobaları üstten yakılmalıdır. Verimli yanma için, sobalar günlük temizlenmeli, küllük dolmadan boşaltılmalı, küllük kapağı sık sık açılmamalıdır. Kaliteli kömür kullanılmalıdır. Baca çatıdan itibaren en az 1 metre yükseklikte olmalıdır. Bacalarda mutlaka baca başlığı bulunmalıdır. Yatmadan önce soba mutlaka söndürülmelidir. Yatarken, yanmakta olan kömür koru üzerine taze kömür koymak çok tehlikelidir. Yatarken sobadan en az 2 metre uzaklıkta olmalı ve odanın kapısı hafifçe açık tutulmalıdır”(iha)