Yüzyılın en uzun güneş tutulması

Ger­çek Ga­ze­te­si
Yüz­yı­lın en uzun Gü­neş tu­tul­ma­sı Dün­ya'nın bir çok ye­rin­de il­giy­le iz­len­di. Gün do­ğu­mu sı­ra­sın­da Tür­ki­ye"den de iz­len­me­ye baş­la­nan Gü­neş tu­tul­ma­sı, 3 sa­at 45 da­ki­ka bo­yun­ca de­vam et­ti.
Yüz­yı­lın en uzun Gü­neş tu­tul­ma­sı ola­rak açık­la­nan ve gün do­ğu­mu sı­ra­sın­da Tür­ki­ye"den iz­len­me­ye baş­la­nan Gü­neş tu­tul­ma­sı; Af­ri­ka, Hint Ok­ya­nu­su ve As­ya'nın do­ğu­su­nu aşa­rak 300 ki­lo­met­re ge­niş­li­ğin­de bir ala­nı hal­ka­lı tu­tul­ma­sı ile et­ki­le­di. Ay dün­ya üze­ri­ne ilk tu­tul­ma izi­ni Af­ri­ka"da sa­bah sa­at 07.14"de çi­zil­me­ye baş­lar­ken; bu çi­zil­me 3 sa­at 34 da­ki­ka bo­yun­ca de­vam ede­rek, sa­at 10.59"da so­na er­di. Yüz­yı­lın en uzun Gü­neş tu­tul­ma­sı "Hal­ka­lı Tu­tul­ma" şek­lin­de mey­da­na ge­lir­ken; hal­ka­lı Gü­neş tu­tul­ma­sı Af­ri­ka, Hint ok­ya­nu­su ve As­ya'nın do­ğu­su­nu kat eden 300 ki­lo­met­re ge­niş­li­ğin­de­ki tu­tul­ma hat­tın­dan hal­ka­lı ola­rak iz­le­ne­bil­di. Bu tu­tul­ma Do­ğu Av­ru­pa, Af­ri­ka, As­ya ve En­do­nez­ya'dan par­ça­lı tu­tul­ma ola­rak sey­re­dil­di.
Tu­tul­ma Tür­ki­ye'den de gü­neş do­ğar­ken par­ça­lı tu­tul­ma ola­rak iz­len­di. Hal­ka­lı tu­tul­ma Ay'ın göl­ge­si Tür­ki­ye saa­ti ile 07.14"de Af­ri­ka'nın or­ta­sı­na düş­me­ye baş­la­dı. Göl­ge 3 sa­at 45 da­ki­ka sü­rey­le 12 bin 900 ki­lo­met­re yol kat ede­rek sa­at 10.59'da Dün­ya'yı terk et­ti. Sa­at 09.06'da Ay'ın göl­ge­si Hint ok­ya­nu­su üze­rin­dey­ken; en uzun tu­tul­ma sü­re­si ve en bü­yük ör­tül­me ger­çek­leş­ti. Bu­ra­da hal­ka­lı tu­tul­ma 11 da­ki­ka 08 sa­ni­ye sü­rer­ken, ör­tül­me­de yüz­de 92 ile en bü­yük de­ğe­ri­ne ulaş­tı. Tu­tul­ma par­ça­lı ola­rak Tür­ki­ye"nin üç bü­yük ili olan İz­mir"de sa­at 08.03, İs­tan­bul"da sa­at 08.11'de ve An­ka­ra"da ise sa­at 08.14"ten iti­ba­ren iz­le­ne­bil­di.

HAL­KA­LI
GÜ­NEŞ TU­TUL­MA­SI
Ay'ın Gü­neş'in önün­den tam ka­vu­şum­lu ge­çi­şin­de Gü­neş'i tam ört­me­di­ği za­man göz­lem­le­nir. Ay'ın ça­pı, Gü­neş'in ışık­yu­va­rı­nın ça­pı­nın yak­la­şık 400'de bi­ri­dir. An­cak Ay'ın Dün­ya'ya uzak­lı­ğı, Gü­neş'in uzak­lı­ğı­nın yi­ne yak­la­şık 400'de bi­ri­dir. Bu yüz­den Ay'ın Dün­ya'dan gö­rü­nür bü­yük­lü­ğü Gü­neş ile yak­la­şık ola­rak ay­nı­dır. An­cak ge­rek Dün­ya'nın Gü­neş çev­re­sin­de­ki, ge­rek­se Ay'ın Dün­ya çev­re­sin­de­ki yö­rün­ge­le­ri tam dai­re ol­ma­dı­ğın­dan, Ay her tam ka­vu­şum­lu ge­çiş­te Gü­neş'i tam ola­rak ört­mez. Bu du­rum­da, Gü­neş dis­ki­nin Ay ta­ra­fın­dan ör­tül­me­yen kıs­mı, Dün­ya'dan hal­ka şek­lin­de göz­lem­le­nir. (iha)