Yap, işlet, devret

Gerçek Gazetesi - Yılmaz Ölmez

Ülkemizin hangi bölgesine bakarsanız bakın, onlarca yarım kalan devlet yatırımını görmeniz mümkün. Projesi 1960'lı yallarda hazırlanmasına rağmen hala bitirilemeyen bir Çine ve Dandalas Barajları hemen aklımıza gelen projelerin arasında yer alıyor. Türkiye'nin dört bir köşesi adeta proje mezarlığı gibi. Zamanında çıkarılmayan ödenekler nedeniyle projelerde çürümeye terk edilirken, son 2 yıldır Aydın'ın 2 yakasında başlatılan ve hemen hemen aynı tarihlerde tamamlanan yap, işlet devret modeli, adeta en iyi model yapısı olarak karşımıza çıkıyor. Aydın'ın Didim ilçesinde yapımını DOĞUŞ grubunun üstlendiği D-MARİN yat limanı, 19 Ağustos Çarşamba günü düzenlenen bir törenle hizmete girmişti. DOĞUŞ grubunun yap-işlet-devret modeliyle Didim'e kazandırdığı yat limanının işletmesini de 49 yıllığına aynı şirket üstlendi. D-MARİN gibi Aydın'ın Bozdoğan ilçesine kazandırılan AKÇAY Hidro Elektrik Santrali'de yap-işlet-devret modeliyle inşa edildi. Her 2 projenin başlama ve tamamlanma tarihlerine bakıldığında, ülkemizi de içerisine alan Global ekonomik krizin başladığı günlere rastlıyor. Yani krize rağmen her 2 projenin de devam ettiği ve tamamlandığı görülüyor. D-MARİN gibi AKÇAY HES'in de işletmeciliğini projeyi üstlenen ENDA Enerji Holding 49 yıllığına üstlendi. Çine Barajı da 49 yıl önce yap-işlet-devret modeliyle ihale edilmiş olsaydı, bugün için işletmesi devlete geçecek, ya da aynı firma işletme süresini yenilemiş olacaktı. Böylece hem ülke ekonomi, hemde bölge tarımı kazanmış olacaktı. İşte yap-işlet-devret modeliyle 2 yıl gibi kısa sürede tamamlana AKÇAY HES'te ilk enerji üretimine geçilmişti bile.

AKÇAY HES 24 SAAT GÖZLEM ALTINDA

Aydın'ın Bozdoğan ilçesi ile Nazilli ilçesinin kesiştiği bölgeye inşa edilen Akçay hidroelektrik santralinde ilk enerji üretimi 1.5 ay önce başlamıştı. Kemer Barajı'ndan bırakılan sular önce Sırma HES'te tutulup 2. kez enerjiye dönüşüyor, ardından Akçay'dan alınan sular Akçay HES'e taşınıyordu

Akçay'ın suyunun 3. kez enerjiye dönüştüğü mega hidro elektirk santralinde herşey bilgisayar ortamında takip ediliyor. Santral değişik açılardan 24 saat gözetim altında tutuluyor. İdari bina tamamen bilgisayar ağıyla donatılmış durumda. Teknikerler bilgisayarlardan gelen verilere göre hareket ediyorlar. HES'in güvenliği için oluşturulan kapalı devre kameralarda santrali değişik açılardan gözetliyor. Mayıs-Eylül ayları arasında enerji üretiminin gerçekleştirileceği Akçay HES'te tamamen sulama amaçlı su ile enerji üretileceğine daha önceki haberlerimizde dikkat çekmiştik.