2020 Organik Pamuk Pazarı Raporu, küresel tedarikinin tam bir resmini oluşturmak için, dünya çapında sertifikalı organik pamuğu yetiştirene tüm bölgelerden toplam 19 ülkenin üretim verilerini paylaşmış.
Küresel organik pamuğun %97’si yedi ülkede üretiliyormuş.
Hindistan (%51), Çin (%17), Kırgızistan (%10), Türkiye (%10), Tacikistan (%5), Tanzanya (%2) ve ABD (%2).
Raporda Türkiye bölümünde önemli detaylar yer alıyor.
2018/19 dönemindeki organik pamuk üretiminde rekor kıran Türkiye, 22,839 tona ulaşmış.
Ülkemizde organik pamuk üretiminin ilk başladığı 1991 yılından bu yana en yüksek seviyedeymişiz.
384 üreticinin, toplam 10,668 hektarda sertifikalı üretim yaptığı saptanmış.
2021 ve 2022 üretim sezonlarında organik pamuk üretiminde gerçek üretici sayısı artmasa da organik pamuk üretimi artışı devam ettiği görülüyor.
384 üretici ile ciddi bir başarı elde edilmiş görünse de işin aslı çok farklı.
Kağıt üzerinde görülen bu artış gerçeği yansıtmadığı herkes tarafından biliniyor.
Ülkemizde özellikle de son beş yıla bakıldığında organik pamuk sahteciliği işi yapıldığı görülüyor. Organik tarımda üretim zorluğu ve organik tarıma geçiş süreci sahtekârlığı teşvik ediyor.
Organik tarım, üretimde kimyasal girdi ve ilaç kullanmadan yönetmelikler çerçevesinde izin verilen tarımsal girdilerin kullanımı ile yapılan, üretimden tüketime kadar her aşaması kontrol altında bulunan ve sertifikalı tarımsal üretim çeşidi ve sistemidir.
Bu nedenle de pamuk üreticisi çiftçi organik tarıma gerçek anlamda yönelemiyor.
Söke Ovası'nda organik pamuk üretimi yapan çiftçi sayısı yok denecek kadar az.
Büyük arazi sahiplerinin sembolik olarak organik tarım yaptıkları biliniyor. Buna rağmen Söke Ovası'nda yetişen pamuğun nerdeyse tamamı organik pamuk olarak işlem görüyor.
Organik pamuk sahteciliği işinin Söke'deki kompedanı Yaşar Uçak isimli fabrikatör. Organik pamuk sahteciliği işini yöneten Uçak Tekstil sahibi Yaşar Uçak ve Söke TARİŞ Pamuk Kooperatifi Başkanı İsmail Özer ve de Control Union Gözetim ve Belgelendirme Ltd. Şti. işbirliği Söke'yi organik pamuk sahteciliğinde bir numaraya getirdi.
Son beş sezonda elde edilen haksız kazancın 25 milyon dolar olduğu iddia ediliyor.
Control Union Gözetim ve Belgelendirme Ltd. Şti. tarafından Söke TARİŞ Pamuk Kooperatifi adına düzenlenmiş organik pamuk sertifikası, sahtecilik işinin ciddi boyutlarda olduğunu gösteriyor.
Kimse kimseyi "ben organik tarım yapıyorum" diyerek kandıramıyor çünkü çok meşakkatli üretim şekli olduğu için tercih edilmiyor.
Geleneksel sistemle pamuk üretimi yapan bir çiftçi hemen ertesi yıl organik pamuk üretimine geçmiyor. Organik pamuk tarımı için en az üç yıllık bir geçiş dönemine ihtiyaç duyuluyor. İyi tarım ilkelerinin birkaç dönem sürdürülmesinden sonra organik pamuk üretimine geçmek mümkün ve çiftçi üç yıllık ekonomik kaybı göze alamıyor. Pamuk üretimi yapılan tarlada ilaç kullanılmaması gerekiyor hatta organik tarım yapılan tarlaya sınırı olan tarlalarda da ilaç kullanılmaması gerekiyor.
2021 yılı Eylül ayında Söke Ticaret Borsası Başkanı Ahmet Nejat Sağel'in ev sahipliği yaptığı toplantıda organik pamuk sahteciliği işi masaya yatırılmıştı. Ulusal Pamuk Konseyi Başkanı Bertan Balçık'ın yanısıra sektör temsilcisi çırçır fabrikası işletmecileri toplantıya katılmışlardı.
Söke Emniyet Müdürlüğü ekiplerinin güvenlik önlemi aldıkları ve Söke Vergi Dairesi personelinin de takip ettiği toplantı gergin geçmişti. Organik pamuk sahteciliği işi yaptığı için eleştirilen Söke TARİŞ Pamuk Kooperatifi Başkanı İsmail Özer tahmin edildiği gibi toplantıya katılamamış ve bir yönetim kurulu üyesini göndermişti. O yöneci de "liderimize laf söyletmeyiz" şeklinde bağırarak ve şov yaparak toplantıyı terk etmişti.
Söke Ticaret Borsası'ndaki toplantının ana konusu Söke Tariş Pamuk Kooperatifi’nin organik işi yapmasından duyulan rahatızlık olmuştu. Sektör temsilcileri “Söke Pamuk Kooperatifi neden organik pamuk işi yapıyor? Haksız rekabet var. İşletmelerimiz zarar ediyor. Söke Pamuk Kooperatifi Başkanı İsmail Özer organik işine son vermeli” şeklinde tepki göstermişlerdi. Çiftçi kuruluşu Söke Tariş Pamuk Kooperatifi’nin bu şekilde usulsüz işlerle isminin anılması ve de sektör temsilcileri tarafından tepki gösterilmesi rezalet olarak değerlendirilmişti.
Toplantıyı organize eden Söke Ticaret Borsası Başkanı Ahmet Nejat Sağel yaptığı açıklamada, toplantıyla ilgili önümüzdeki günlerde basına açıklama yapacaklarını belirterek, “Sektör temsilcilerinin şikayetlerini aldık ve inceleyeceğiz" diyerek duyduğu rahatsızlığı dile getirmişti.
O toplantıdan bugüne köprünün altından çok sular aktı. Organik pamuk sahteciliği işi hız kesmeden devam ediyor. İsmail Özer ve Yaşar Uçak'ın başını çektiği sahtecilik işi nitelik dolandırıcılığa dönüştüğünü görüyoruz. Uçak Tekstil ve Söke TARİŞ Pamuk Kooperatifi organik pamuk sahteciliği pazarını yönetiyorlar. Control Union Gözetim ve Belgelendirme Ltd. Şti.'nin de yer aldığı oluşum organik olmayan Söke pamuğunu sahte belgelerle organiğe dönüştürerek Milyon Dolarları cebe indiriyorlar.
Organik tarım adı altında göz göre göre organize suç işleniyor. Sahteciliği meşrulaştırmak için de "sahtecilik işinin Devlete bir zararı yok. Pamuğu Avrupa Ülkelerine ihraç ediyoruz ve bu işten Ülkemize katma değer sağlıyoruz. Yabancı şirketleri dolandırıyoruz" şeklinde kendilerini savunuyorlar.
Bu çarpık düzene dur denileceği günler çok yakın. Organize bir şekilde yapılan sahtecilik işi nedeniyle yakın zamanda kimlerin başı yanacak göreceğiz.