Süt sığırlarında yüksek hava sıcaklıklarıyla oluşan stresin, çeşitli problemlerin belirgin bir şekilde artışına ve süt veriminde azalmaya neden olduğu belirtildi.
Son yıllarda Türkiye’de de yaz aylarında küresel ısınmadan kaynaklandığı ileri sürülen daha sıcak ve nemli mevsimler yaşanmaya başladığına işaret eden Aydın Veteriner Hekimler Odası Başkanı Muharrem Uçmaklıoğlu, süt sığırcılığının yoğunlaştığı bölgelerin Türkiye’de daha çok yazları sıcak geçen bölgeler olduğuna işaret etti. Yüksek verimli ineklerin sıcak stresinde iyi bir strateji ile beslenmelerinin önemli bir konu haline geldiğine işaret eden Uçmaklıoğlu, “Sıcak stresi altındaki ineklerde sindirim sisteminde ve metabolizmada bazı değişiklikler meydana gelir. Bunun başında kandaki hormonal denge, asit-baz dengesi ve rumen pH’sı ile ilgili değişimler gelir. Bu değişikliklerin sonucunda yem tüketiminde azalma ve hayvanda bazı stres şartları ortaya çıkmaktadır. Sıcak stresi altındaki inekler yem tüketimini azaltırlar, aktiviteleri azalır, durmak için gölge ve rüzgarlı bölgeleri tercih ederler, solunum hızları ve terlemeleri artar ve kan akışı perifer de yoğunlaşır. Sıcak stresindeki hayvanların meme dokularındaki kan akımı daha yavaştır. Sıcak stresin de portal dolaşım ve meme bezlerindeki dolaşımın periferal dokulara kayması nedeni ile karaciğer ve meme dokularına yeterli besin maddeleri taşınamaz ve böylece süt veriminde azalma meydana gelir” dedi.
Süt sığırları için en uygun mutlak sıcaklığın 5-25 derece arasında olduğunun bilindiğine işaret eden Uçmaklıoğlu, “İnekler 25 derecenin üzerindeki hava sıcaklıklarında deri yüzeyi ve solunum yoluyla vücutlarından ısıyı uzaklaştırmak için enerjiye ihtiyaç duyarlar. Mutlak hava sıcaklığı arttıkça ineğin kendini serinletmesi güçleşir. Sıcak stresi altındaki hayvanlarda kuru madde tüketimi yüzde 2-12 oranları arasında düşer ve yüzde 20-30 oranlarında da süt verimi kaybı oluşur ve bu kayıp hava sıcaklığı 32 dereceyi aştığında, günde 5-12 litreyi bulabilir. Kuru dönemde sıcak stresine maruz kalan ineklerin doğurdukları buzağılar daha düşük doğum ağırlığına sahiptir ve bu inekler doğumdan sonra diğer ineklere göre metabolik hastalıklara daha hassastırlar” diye konuştu.
SICAK İŞTAHI KAPATIYOR
Sıcak havalarda hayvanın fazla yem yiyemediğinden dolayı süt veriminde azalma olduğuna işaret eden Uçmaklıpğlu, şunları söyledi: “Çevre sıcaklığının 5 ila 20 derece olduğu dönemde süt verimi etkilenmez. 25 derecenin üstündeki çevre sıcaklıklarında süt veriminde düşme olur. Çevre sıcaklığının artmasından en fazla Holştaynların etkilendiği, Montofonların yüksek çevre sıcaklığına oldukça dayanıklı oldukları, Jerseylerin bu iki ırk arasında oldukları tespit edilmiştir”