Sümerbank desenleri Aydın’da sergilendi

Aydın’ın Nazilli ilçesinde Gazi Mustafa Kemal Atatürk tarafından kurulan Sümerbank Basma Fabrikası’nda üretilmiş olan desenler, Aydın’da görücüye çıktı.
Sümerbank kumaşları, elbiseler, ev tekstil ürünleri İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi Moda ve Tekstil Tasarımı Bölümü tarafından gerçekleştirilen “Bir Ulusu Giydirmek: 1956 - 2000 Yılları Arası Sümerbank Desenleri” sergisi Aydın Arkeoloji Müzesi’nde açıldı.
Arkeoloji Müzesinde 36 orijinal Sümerbank giysisi, 10 tane de Sümerbank kumaşlarıyla basılan kıyafetler sergilendi.
Açılışa Aydın Vali Yardımcısı Mustafa Ayhan, İzmir Ekonomi Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ender Yazgan Bulgun, İzmir Ekonomi Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi Moda ve Tekstil Tasarımı Bölüm Başkanı Prof. Dr. Elvan Özkavruk Adanır, Aydın Arkeoloji Müzesi Müdürü Yılmaz Akkan, Nazilli Sümerbank çalışanları ve sanatseverler katıldı.
Açılış konuşması yapa İzmir Ekonomi Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ender Yazgan Bulgun, “İlkini İzmir’de düzenlediğimiz sergimizi, böyle bir müzede yer almak bizler için çok değerli. Üniversitemizde bulunan Sümerbank arşivinin kültürel mirasımızın aktarılmasını hedefledik. Proje kapsamında 56-2000 arasındaki 6 bin kumaş arşivlenmiştir. 200 bin farklı kumaş arasından seçilen desenler, fakültemizde basılmış ve üretilmiştir. Cumhuriyet döneminde Türkiye’nin modernizasyonu için önemli bir rol oynamıştır. Türkiye ve dünyadaki araştırmacıların, öğrencilerin kullanımına açtık. Aydındaki Sümerbank arşivini de bu şekilde aktarmayı diliyoruz” dedi.
Sergiye katılan Aydın Vali Yardımcısı Mustafa Ayhan, “Atatürk’ümüzü bize doğru düzgün anlatamadılar. İlahlaştırdık ama anlatamadık. Anlatamadığımız bir kısım da Sümerbank idi. Atatürk bir milleti kıyafet olarak giydirirken kimlik olarak da giydirdi, ekonomik olarak da giydirdi. İşte Sümerbank Türk milletine kimliğini verdi. Sümerbank, Türk ulusunu her anlamda giydirmiş bir müessese. Ama zamanla ekonomik politikalardaki tercih nedeniyle biz Sümerbank’ı maalesef kalmamış. Nazilli’de bulunan Sümerbank’ı üniversiteye vermişiz. Aydın’da yaşayan herkesin kaynak yaratmada bir hedefinin olması gerekiyor. Bu ulusu ekonomik alandaki kurtuluş savaşımızın bir yapıtıdır, Sümerbank. Ölüsü bile para ediyor. Bu sergiyle aynı dönemdeki modasını da göreceğiz. Müzemiz açısından çok güzel bir sergi. Ümit ederim bir dahaki sergide vatanında olması bizi çok daha duygu yoğunluğu yaşamamıza neden olur. İnşallah orada da yapalım. Çok geç kalmadan Nazilli’de yapalım. Umarım bu sergi Sümerbank’a dair duyguların yoğunlaşmasına ve harekete geçirilmesine yol açar” şeklinde konuştu.
İzmir Ekonomi Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi Moda ve Tekstil Tasarımı Bölüm Başkanı Prof. Dr. Elvan Özkavruk Adanır, “2015 Kasım ayında İZKA ile yaptığımız projenin sonucunda İzmir’de ilk sergimizi açtık. İyi bir işbirliği yaptığımıza inanıyorum. Ocakta Bursa Merinos Müzesinde sergiyi götüreceğiz. Sümerbank’ın bu mirasını kalıcı bir müzeye dönüştürmek istiyoruz. Desteklerinizi bekliyoruz” diye konuştu.
Sümerbank’a dair izlerin yansıtıldığı serginin açılışına katılan herkese teşekkür ederek konuşmaya başlayan Aydın Arkeoloji Müzesi Müdürü Yılmaz Akkan, “33’lerde pamuk bez olarak başlayan Sümerbank, 40’lı yıllarda basma fabrikası çalışamıyor. Sonra Nazilli’den İzmir’e taşınıyor. Türkiye’nin her köşesinde toplumdaki değişime sebep oluyor. Yurt dışına mühendis olarak öğrenci gönderiyor. Türk öğrenci denmiyor, Sümerbank öğrencisi olarak adlandırılıyor. Bir kısmı kapanıyor bir kısmı devrediliyor. 1987 yılından sonra bu fabrikalar kapanıyor ama çok fazla arşivi ve bilgi birikimi var. Adnan Menderes Üniversitesi ile arşivleme çalışması yapıldı. Ama ivedilikle bu kültürün, makinesiyle koruma altına alınması gerekiyor. Aydın için iyi bir sergi olduğunu düşünüyorum” diye konuştu.
1923 yılında Türkiye’nin kuruluşuyla birlikte 30’lu yıllarda ekonomik bir bulanım gerçekleştiğini vurgulayan Arkeoloji Müzesi Müdürü Akkan, “1930’lu yıllardan itibaren Türk Ekonomi tarihinde Cumhuriyet dönemi süresince yapılan en önemli atılımlardan biri olmuştur hiç kuşkusuz Sümerbank. Atatürk tarafından kuruma Sümerbank adının konması onun, Mezopotamya’nın güneyindeki en eski uygarlık olan ve aynı zamanda bu topraklar üzerinde yüzyıllar önce iplik ve kumaş yapımında önemli atılımları olan bir halk topluluğu Sümerlerden esinlenmiş olduğunun kanıtıdır. Özelleştirilinceye kadar Sümerbank sanayileşme hamlesinin temelini oluşturan sembol isimlerden biri olmuştur. Sümerbank’ın bir devlet girişimi olarak yerli malını kullandırmaya özendirici girişimleri, ülke ekonomisine yönelik kalkındırma politikaları ve Türk tekstil tarihi iççindeki önemli konumu kurumu sahip çıkılması gereken önemli bir değer haline getirmiştir. Sümerbank’ın üretimi 2000’li yıllardan itibaren tamamen durdurulmuş ve elimize önemli bir tekstil arşivi kalmıştır.” şeklinde konuştu.
Aydın Arkeoloji Müzesi’nde sergilenen birbirinden güzel eserler 13 Kasım Pazar gününe kadar ziyaretçilerine açık olacak.