Roma’nın ihtişamlı kenti ‘Nysa’

█Gerçek Gazetesi
Dünyaca ünlü coğrafyacı Strabon ve Bizanslı Coğrafyacı Stephanos'un eğitim gördüğü, Roma döneminin en önemli kültür ve eğitim merkezlerinden Nysa caddelerinde yeniden ayak sesleri duyulmaya başladı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, 2. yüzyıl yaşamına 21. yüzyıl insanının tanıklık etmesini sağlayan çalışmalara Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2012-2013 yıllarında toplam 485 bin liralık bütçe ayırdı. Aydın Sultanhisar'daki Nysa Antik Kentinde bu yıl yapılan kazı ve restorasyon çalışmaları kentin çok önemli yapılarını ortaya çıkardı. Kentin iki yakasını birleştiren stadyum köprüsüne doğru uzanan mermer döşemeye sahip sütunlu ana cadde ile caddenin kuzeyinde yer alan çarşı bazilikası ve olasılıkla bir forumun yer aldığı alana girişi sağlayan anıtsal kapı insanlık tarihinin 2013 yılı kazanımları olarak yer alıyor.
Nysa Antik Kenti kazılarına 1907 yılında başlandı ve bugüne kadar zaman zaman molalar verilerek süren kazılarda at nalı planlı tiyatroya, dört yanı çift sıra sütunlarla çevrili agoraya, amfi tiyatro olarak da tanımlanan stadyuma, Bizans dönemine ait şehir surları ve eski çağlarda Akharaka olarak adlandırılan kutsal tapınağa ulaşıldı. Anadolu'nun en iyi korunmuş ikinci antik kütüphanesine sahip Nysa Antik Kentinde toprağın altından üstüne çıkarılan bu tarihi zenginlikler bizi M.S. 2'nci yüzyıla kadar götürüyor.
Aydın Arkeoloji Müzesi başkanlığında ve Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Arkeoloji Bölümü öğretim üyelerinden Yrd. Doç. Dr. Serdar Hakan Öztaner'in bilimsel danışmanlığında yürütülen 2013 dönemi kazı ve restorasyon çalışmalarında çok önemli yapılar ortaya çıkartıldı. Çalışmalarla ilgili açıklama yapan Öztaner, "Antik Kentte çalışmalar kazıyla sınırlı değil. Gün yüzüne çıkarılan tiyatro ile meclis binasında yürütülen onarım ve restorasyon çalışmalarının yanı sıra kent merkezindeki sütunlu ana caddenin, anıtsal kapının ve çarşı bazilikasının ayağa kaldırılması için gerekli çalışmalar da hızla sürüyor. Antik kaynaklar Nysa'nın Helenistik dönemde M.Ö. 3'üncü yüzyılda kurulduğunu yazıyor. 2'nci yüzyıl yaşamına 21'inci yüzyıl insanının tanıklık etmesini sağlayan çalışmalara Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2012-2013 yıllarında toplam 485 bin liralık bütçe ayırdı" dedi.
NYSA'DA SOYUT, SOMUT, KÜLTÜREL MİRAS BULUŞMASI
Etkinlikte Kuşadası Rehberler Derneği, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği ve Ankara Rehberler Derneklerinden de 50 yakın rehberin geldiğini ifade eden Öztaner, "Antik kenttre bulunan meclis binası önünde düzenlenen ve Nysa'nın tanıtımını yaptığımız kokteylde antik kentin tanıtımı ve değerinin artırılması, ülke turizmine katkı sağlaması açısından neler yapılabiliri değerlendirdik. Kokteylin ardından Ankara Üniversitesi Öğretim Üyelerinden Doç.Dr. Cenk Güray (saz) ve ekibi, Eren Can Yıldız (cura), Ali Yılmaz (tanbur) ve Deniz Şahin (tanbur/ solist) oluşan müzik grubu, yaklaşık 150 kişilik topluluğa Ege türküleri ziyafeti çekti. 4 kişilik müzik ekibi Ege Türküleri eşliğinde zeybek kültürünü yaşattılar. Güray'ın her türkünün hikayesini anlattığı türkülere Sultanhisar Goca Beşli Zeybek Ekibi de gösterileri ile eşlik etti. Konser sırasında soyut, somut ve kültürel mirasımız buluşturulmuş oldu. Saat 17.30'da başlayan etkinlik saat 22.30 sıralarında 200 kişinin büyük bölümünün katılımıyla oynanan zeybekle sona erdi.
Sultanhisar Kaymakamı Cevdet Ertürkmen, Sultanhisar Belediye Başkanı Ertegün Ünal, Atça Belediye Başkanı Mustafa Çınar, İl Turizm ve Kültür Müdürü Nuri Aktakka, il genel ve belediye meclis üyeleri, akademisyenler, daire müdürleri ve çok sayıda kazı çalışanı etkinliğe katıldı.
NYSA ANTİK KENTİ
Aydın iline bağlı Sultanhisar İlçesi sınırları içindeki Karia kentlerindendir. Kent ile ilgili en önemli bilgileri yaşamının büyük bölümünü Nysa'da geçiren Strabon'dan almaktayız. Strabon kentin iki bölümden oluştuğunu anlatmaktadır. Şehri ikiye bölen sel yatağının batısında gymnasion yer almaktadır. Kuzeyde Bizans yapı kalıntısı ve kütüphane yer almaktadır. Kütüphanenin kuzeyinde ise sahne binasında görülen kabartmalarıyla ayrı bir öneme sahip olan tiyatro bulunmaktadır. Sel yatağının doğusunda ise odeon ve bouleuterion yer alıyor. Şehrin nekropolü batıda ufak bir yerleşme yeri olan Akharaka yolu üzerinde bulunmaktadır.(iha)