Gayrimenkul sektöründeki yüzde 25’lik zam sınırının hem mal sahibi hem de kiracı açıcısından artı ve eksileri olan bir konu olduğunu söyleyen EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, “Bu sınır her iki taraf için de ucu keskin bir değnekti. Kimi insanlar sadece kira gelirleriyle geçiniyor, diğer yandan kirayı ödemekte zorlanan, barınma sorunu yaşayan da bir kesim var. Devlet bu duruma bir çözüm olarak sınırlandırma getirdi ama bu da büyük problemlere yol açtı. Serbest piyasaya bu kadar müdahale edilince başka sıkıntılar ortaya çıktı.” dedi.
Yeni kira zam oranının yüzde 65,07 olarak açıklandığını sözlerine ekleyen Yazıcı, “01. Temmuz tarihinden itibaren yenilenen konut sözleşmelerinde artık TEFE-TÜFE rakamlarını kullanarak yeni kira bedeli hesaplamamız gerekecek. %25 sınırının kalkmasının fahiş kira artışlarına yol açacağını beklemiyoruz. Çünkü birçok mal sahibi zaten yüzde 25’i kabul etmedi ve huzurlarını kaçırmak istemeyen ve imkanı olan kiracılar da bu artışları kabul etti. Piyasa buna göre oluştu. İmkanı olmayanlar mal sahiplerine direndi, kira yüzünden birbirini darp edenleri, hatta öldürenleri gördük. Mahkemelerde kira davaları yüzünden dosya üzeri dosya yığıldı.
Kiralık adetlerinde yılın başına göre %11 azalma var
Barınma konusunda farklı yöntemlere gidilmeli, özellikle büyük şehirlerde ev fiyatlarını kontrol altına alınmadan kira fiyatları kontrol altına alınamaz. Ayrıca Anadolu’da köylerde evler boş dururken büyük şehirlerde fahiş kira fiyatları ile boğuşuyoruz. Büyük şehirlerdeki yığılmaların azaltılması gerekli, sadece ev fiyatlarında değil gıdadan her konuya büyük şehirlerde yaşam maliyetleri yüksek. Öte yandan birden fazla konuttan kira geliri elde edenler için ileride belki farklı düzenlemeler yapılabilir ama genele uygulamak büyük problem yarattı. Öte yandan kiralık stoku son altı ay içerisinde Türkiye genelinde azaldı. 2023 başından bu yana kiralık adetlerinde yılın başına göre genelde %11 azalma var. En büyük stok erimesi %23 ile Ankara’da ve onu %20 ile İstanbul takip ediyor. İzmir ise başka bir hikaye. İzmir’de kiralığa çıkan konut miktarı yılın başına göre takribi %15 daha fazla” şeklinde konuştu.
EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlık Hakkında: EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlık AŞ, gayrimenkul sektörün uzman isimleri tarafından 2008 yılında kuruldu. EVA, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından yetkilendirilen Değerleme Şirketlerinden olup ayrıca, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) tarafından finans kurumlarına, “gayrimenkul, gayrimenkul projesi veya bir gayrimenkule bağlı hak ve faydaların değerlemesi” hizmet verme yetkisine sahip şirketler arasındadır. Ayrıca uluslararası bir kurum olan RICS (Royal Institution of Chartered Surveyors) tarafından Türkiye’de “Regulated by RICS” olarak ünvanı verilen ilk kuruluştur.
EVA Değerleme’nin kendi alanında 25 adet uluslararası ödülü bulunmaktadır. Finans piyasaları konusunda dünyanın önemli otoritelerinden Euromoney Yayın Kurumunun lider dergisi olan Euromoney Magazine her yıl dünyanın birçok ülkesinde çeşitli kategorilerde en başarılı kurumları bilimsel bir çalışma ile belirlemektedir. EVA Değerleme, 2011 senesinde Euromoney tarafından Değerleme Konusunda Türkiye En İyi Gayrimenkul Danışmanlık Firması, 2013 senesinde Türkiye’nin En İyi Danışmanlık (Best Real Estate Advisory-Overall), En İyi Araştırma (Research) ve En İyi Değerleme (Valuation) Firması ödüllerinde, 2014 senesinde ise “Türkiye’nin En İyi Gayrimenkul Araştırma Firması" ödülüne, 2016, 2017 ve 2018 senelerinde tekrar Türkiye’nin En İyi Danışmanlık (Best Real Estate Advisory-Overall), En İyi Araştırma (Research) ve En İyi Değerleme (Valuation) Firması ödüllerinde layık görülmüştür. 2020 yılında ise Euromoney’in “Real Estate Awards 2020” ödülleri kapsamında, Türkiye'nin en iyi Gayrimenkul Araştırma ve Gayrimenkul Değerleme firması seçilmiştir. Ayrıca uluslararası International Property Awards, EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlığı 2013-2014 senesi ödüllerinde "Türkiye’nin En İyi Gayrimenkul Danışmanlık Firması" ve "Avrupa'nın En İyi Gayrimenkul Danışmanlık Firması"; 2014-2015, 2015-2016, 2016-2017, 2017-2018 ve 2018-2019 senesinde ise arka arkaya tekrar "Türkiye’nin En İyi Gayrimenkul Danışmanlık Firması" olarak seçmiştir. Tüm bu ödüller yanısıra 2017 senesinde Global Brands Magazine tarafından “Best Property Appraisal Company, Turkey 2017”, 2018 senesinde Global Brands Magazine tarafından “Most Innovative Real Estate Valuation Brand, Turkey 2018, 2023 senesinde tekrar Global Brands Magazine tarafından “Best Real Estate Advisor Turkey 2023 ödülüne layık görülmüştür.
EVA Gayrimenkul Değerleme, her türlü gayrimenkul ve gayrimenkule dayalı hak ve faydaların değerlemesi, makine ve ekipman değerlemesi hizmetleri vermekte, gayrimenkul projelerinde fizibilite, şerefiyelendirme, yer seçimi analizi, çalışmaları yapmakta, en iyi ve en verimli kullanım etütleri hazırlamakta, kurumsal imar barışı danışmanlığı hizmeti vermekte, finansal kurumlar için kredilerde yatırım ilerleme raporları hazırlanması hizmetleri vermektedir. Şirketin ortakları ve Yöneticileri arasında Türkiye’nin ilk SPK Lisanslı Değerleme Uzmanlarından Cansel Turgut Yazıcı, Özdil Şahin, Özhan Yurtseven ve Zuhal Balsarı bulunmaktadır. Şirketin Türkiye Otel Sektörü Pazar Analizi Raporu, Türkiye Alışveriş Merkezleri Potansiyeli Analizi raporları, İstanbul Markalı Konut Piyasası Araştırma ve Öngörüler Raporu, İstanbul Yurt sektörü raporu gibi yayınlanmış sektörel araştırma raporları vardır.