“Güneş Balığı” tehlikesi

█ Gerçek Gazetesi
Söke sınırları içerisindeki Ege Bölgesi"nin en önemli sulak alanları arasında yer alan Azap Gölü"nde kirlilik ve İsrail Sazanı tehlikelerinin ardından şimdi de güneş balığı tehlikesi baş gösterdi. Uzmanların yaptığı araştırmada göl kuruduktan sonra bitti sanılan ve menderes taşkınlarıyla birlikte yine Azap Gölü"ne gelen güneş balıkları (Lepomis gibbosus) büyük tehlike yoluşturmaya başladı.
Beşparmak Dağları"na sırtını yaslayan Azap Gölü, Aydın bölgesinin en önemli sulak alanları arasında yer alıyor. Kuşadası Eko Sistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD), 2005 yılından beri Azap Gölü"ndeki sorunların giderilmesi, sulak alan ve koruma statüsüne alınması, zengin biyolojik çeşitliliğinin korunması ile ilgili araştırmaların yapılması için Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ)"ne başvurmuştu. Kuşadası EKODOSD"un başvurusunu kabul eden SDÜ Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi"yle birlikte 2007 yılı Ocak ayında işbirliği yapılarak gölde bir araştırma yapılmıştı. SDÜ"den uzman bilim adamları tarafından yapılan araştırmaların sonucunda bir rapor hazırlanmış ve dönemin Çevre ve Orman Bakanlığı"na gönderilmişti. Bunların yanında Azap Gölü, 2007 yılında bölge meydana gelen kuraklık sonucunda tamamen kurumuştu ve gölde başta balıklar olmak üzere tüm canlıların yok olduğu düşünülmüştü. Son yıllarda yoğun yağmurlarla barajlardan salınan sular menderesi taşırarak, özellikle Aşağı Büyük Menderes Ovası"nı Azap Gölü"yle birlikte aynen 2500 yıl öncesinde olduğu gibi deniz şekline çevirdiği görüldü. Yazın pamuk ekilen tarlalara, kışın Büyük Menderes Nehri"nin taşkın suları dolduruyor.
SDÜ Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi ve EKODOSD Bilim Danışmanı Erol Kesici"nin yaptığı araştırmalarda, geçtiğimiz yıl Azap Gölü"nde İsrail Sazanı tespit edilmiş ve bu türün istilacı ve biyolojik çeşitliliği yok eden tehlikeli bir balık türü olduğunu belirtilmişti. Azap Gölü"nde 2007 yılında biten Güneş balığının taşkın sularıyla tekrar gelerek çoğalması, diğer göllerde olduğu gibi Azap Gölü"ndeki canlı çeşitliliğinin geleceğini tehdit ettiğini belirten SDÜ Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Erol Kesici, “Göllerin ekolojik değerleri yerine, ekonomik değerlerini öne çıkararak; göllerde balık varsa, o göl verimlidir ve o gölde sorun yoktur bakış açısıyla son yirmi yıldır sularımızda başlatılan balıklandırma çalışmaları, göllerin doğal orijinli balıklarının neslinin yok olmasına neden olunmuştur. Bu tür istilacı balıklar ilginç üreme özeliğiyle ve hızla artan sayılarıyla göllerdeki biyolojik çeşitliliği yok etmektedirler. Azap Gölü"nde de belirlenen Güneş Balığı- Güneş Levreği (Lepomis gibbosus) ve halk arasında “İsrail - Çin Sazanı” olarak adlandırılan Gümüşi Havuz balığı- Carassius gibelio bu tür istilacı balıklardandır. 2007 yılından önce, Azap Gölü"ne atılan/ulaşan ve gölde büyük sorunlar oluşturan güneş balıkları, Azap Gölü"nde 2007 yılında meydana gelen kuraklık nedeniyle göl tamamen kuruması sonucu ve tüm canlılar gibi güneş balıkları da yok olmuştu. Daha sonraki yıllarda yağışların artışıyla birlikte, Büyük Menderesin taşkın sularıyla Azap Gölü"ne tekrar kefal, sarıbalık, aynalı sazan, yılan balığıyla girdiği bunun yanı sıra balıklandırma amacıyla bırakılmadıysa, istilacı tür olan Gümüşi havuz balıklarının da gölde var olduğu yapılan araştırmalarımız sonucunda belirlenmiştir“ dedi. (iha)