Danişmentli İsmail Efe

 

 

İsmail Efe, 1882 yılında Aydın merkez Danişment Köyü’nde dünyaya gelmiştir. Askerlik çağı gelince silah altına alınmıştır. Topçu sınıfında askerlik yaptığı söylenir. Askerlik dönüşü köyünde tarla-bahçe işlerinde meşgul olduğu gibi dere içinde su değirmenleri de varmış.  İlk evliliğini Dudu adındaki bir kadınla yapmış. Bu kadından olma İsmail, Galip, Bedriye, Esma ve Huriye adında çocukları dünyaya gelmiş. 1931 doğumlu olan kızı Huriye halen hayatta olup Aydın’da yaşamaktadır. Babası Milli Mücadeleye katıldığı için Milis Binbaşı itibari rütbe de verildiğinden, 1946 yılında ölmesi nedeniyle kızı Huriye bu rütbeden yetim maaşı almaktadır.

Dudu ile evli iken Fatma (Fadime) ile ikinci evlilik yapmıştır. Kuma olan bu eşler aynı çatı altında gürültüsüz bir yaşam sürmüşlerdir. İsmail Efe’nin bu eşten İsmet ve Hafize adında iki evladı dünyaya gelmiştir.

Milli mücadelede bulunan Kuva-yi Milliyeci Efeler düzenli orduya geçildikten sonraki aşamada, askerlik yapabilecek ve eli silah tutabilecek olanlar ordu içine alıkonulduğu için, Danişmentli İsmail Efe, artık 40 yaşında bulunduğundan aileleri ve çocukları ile birlikte Bozdoğan üzerinden o tarihlerdeki ismi Kıroba olan Çine ilçesine yerleşmiştir. Hafize ismindeki kızı Çine’de dünyaya gelmiştir. Huriye Doğan adındaki kızından başka tüm evlatları öldüğü için bugün torunları yaşamaktadır. 1930-1940 yıllarda kış günleri dahi tabakhane deresindeki buz gibi soğuk su ile yıkanmayı adet haline getirmiştir.

Daha sonraki yıllarda, İncirliova’dan Fikriye adındaki bir kız ile üçüncü evliliğini yapmış, onunla Aydın Muammer Ülgen Caddesi üzerinde ve Çarşı Karakolu alt köşesinde bulunan iki katlı bina içinde yaşamını devam ettirmiştir. Burada yaşadığı süre içinde binanın alt kısmında zahire alım satımı ile uğraşmış üst kısmını mesken olarak kullanmıştır.

 1946 yılında hastalanmış, Aydın’daki doktor tedavisi ile birlikte İzmir’den gelen askeri doktorların kontrolünde de tedavi görmüş ise de sağlığına kavuşamamış ve vefat etmiştir.

Danişmentli İsmail Efe’nin binbaşı rütbeli kılıçlı fotoğrafı, Efe kıyafetli gümüş işlemeli mavzerli  fotoğrafı ve daima yanında bulunan efe kıyafetli beş kızanıyla çekilmiş bulunan fotoğrafı,  tüm torunlarında bulunmaktadır.

Mavzeri, kılıcı, Milis Binbaşı rütbeli elbiseleri ve efe elbiseleri ile bazı eşyaları, önceleri en büyük erkek evlat olan İsmail Efe’de iken onun ölümü ile bu eşyalar, diğer kardeş İsmet Efe’ye devredilmiş onunda 1994 yılında ölmesiyle Danişment Köyü’nde ikamet eden torunu 1964 doğumlu Sedat Efe’ye teslim edilmiş olup onun tarafından muhafaza edilmektedir.

İsmail Efe’nin mezarı, Danişment köy kabristanlığındadır.

İsmail Efe’nin, pek çok torunu olmasa Milli Mücadele yıllarında canları  feda etmek için Yunan işgal kuvvetlerine karşı göğüslerini siper eden Aydın çukurunun diğer efeleri gibi unutulup gidecektir. Bereket  torunlar dedelerinin fotoğraşarını iş yerlerinin duvarlarına süslemişlerdir. *** Devam edecek