Bu yazıyı kaleme alırken, Akıntürkler’in bahçesinde narenciye konulu toplantı henüz başlamamıştı. Yazımı tamamlayınca bu toplantıya katılacağım

Devlet iyi niyetli... Her zaman üreticisine destek vermeye çalışıyor. Tarım teşkilatları çiftçinin bilinçlenmesi için çeşitli kurslar, paneller ve küçük çaplı toplantılar düzenliyor. Bugünkü toplantı, narenciye üreticileri için düzenlenmiş.

İl Tarım Müdürlüğü ve Söke İlçe Tarım Müdürlüğü elemanları, Sökeli narenciye üreticilerini bilgilendirmeyi amaçlamış. Narenciye üreticileri son yıllarda hava koşullarının iyi gitmemesi nedeniyle üretim aşamasında büyük sıkıntılar yaşamış ve hâlâ yaşamaya devam etmektedir.

Bu sıkıntının hava koşullarıyla ilgili bölümü... Tarım girdilerindeki enflasyonist baskı, narenciye üreticisini perişan etmiştir. Bu gerçek unutturuluyor.

Üçüncü büyük sorun, üretilen narenciye ürünlerinin para etmemesi. Mesela geçtiğimiz üretim sezonunda portakalın kilosu 25 kuruş, mandalin 40-45 kuruş arasında zor alıcı bulmuştur.

Bu fiyatlar 20 yıl önceki değerlere eş rakamlardır. Oysa 20 yıl öncesine göre, girdi maliyetleri yaklaşık 10 kat artmıştır.

Bir örnek daha vereyim: Narenciye ağaçlarında demir eksikliğini gidermek için kullanılan ve yurtdışından ithal edilen şelatlı demir gübresinin, 20 yıl önce bir kilosunun fiyatı 1,5 TL idi. Bugünkü fiyatı ise 35 TL.

Girdi mallarından hangisini ele alırsanız alın, 20 yıl öncesine göre katlamalı fiyat artışları olduğunu görürsünüz.

İşçilik ücretleri de, 5-6 kat artış göstermiştir. Akaryakıt fiyatlarının ne durumda olduğunu herkes biliyor. Mesela çiftçinin kullandığı mazot, 10 yıl önce litresi yaklaşık 50 kr.’a satılırken, günümüzde bu fiyat 4 TL’dir. Narenciye üreticisinin kullandığı elektrik fiyatlarında da büyük artışlar olmuştur.  Çünkü tarımsal üretimde bütün girdi mallarında yüksek fiyat artışları olmasına rağmen, üreticinin yetiştirdiği ürün para etmemiştir.

Bundan 10-15 yıl önce narenciye üreticileri, çeşitli sübvansiyonlarla güçlendirilirdi. Şimdi o da tarihe karıştı.

Pamuk üreticisinin durumunun iyi olduğu söylenemez. Onlar da enflasyonist baskı içinde bocalıyor. Ancak kilo başına verilen prim, üretimin devamını sağlıyor. Narenciye üreticisi bu tür imkanlardan yoksun, üretimini sürdürmeye çalışıyor. Ancak koşullar değişmediği sürece narenciye üreticisi, üretimini nasıl sürdürür?

Hükümetin bütün amacı halka ucuz sebze ve meyve yedirmek. İyi bir düşünce, iyi güzel de neden narenciye üreticisi kurban seçilir?

Ortada bir üreten var, bir de tüketen. Üreten büyük riskler içinde yetiştirdiği ürününü maliyetinin altında satarsa, bu üretim nasıl sürdürülür?

Narenciye üreticisi, günümüzde böyle bir sıkıntı içinde bocalayıp duruyor.

TÜRKİYE TARIM SEKTÖRÜNÜ

İHMAL EDİYOR

İleri batı ülkelerinde tarım sektörü, çeşitli sübvansiyonlarla desteklenir. Ancak Türkiye, tarım sektörüne verdiğinden çok fazlasını geriye alıyor.

Bu nasıl oluyor?

Hükümet bundan 8 yıl önce AB’ye verdiği niyet mektubunda, tarım sektörünü genel bütçenin yüzde 1,5’u kadar destekleyeceğini taahhüt etmiştir. Hükümetin ilk yıl tarım sektörüne desteği, genel bütçenin ancak %0.82’si oldu. Gördüğünüz gibi, verdiği taahhüdün neredeyse yarısını çiftçiye aktardı. Ancak sonraki yıllarda bu destek % 0,62’ye kadar düştü. Bu yüzdeleri paraya çevirdiğimizde, hükümetin tarım kesimine aktardığı kaynağın 1,5 milyar lira civarında olduğunu görürüz.

Oysa hükümet, tarım kesimine 1,5 milyar lira destek verirken, sadece akaryakıttan aldığı ÖTV aracılığıyla çiftçinin sırtından 5 milyar lirayı geri almaktadır ve çeşitli vergiler hariç...

Bu yanlış politikalar yüzünden, Türkiye dünyada kendi kendini besleyen 7 ülkeden biri iken, günümüzde tarım ürünü ithal eden ülkeler sıralamasına girmiştir. Başta pamuk olmak üzere, her türlü bakliyatın yanı sıra narenciye ürünleri dahil, meyve ve sebzelerin ithal edildiği bilinmektedir. Hükümetin sürdürdüğü yanlış politika yüzünden ülkemizde çeşitli tarım ürünleri üretiminde büyük bir düşüş meydana gelmiştir. Mesela 10 yıl önce Türkiye yılda 800 bin ton pamuk üretimi yaparken, günümüzde üretim 400 bin tona düşmüştür.