Gerçek Gazetesi
Latmos olarak da bilinen Söke sınırları içerisindeki Beşparmak Dağları"nda, madencilik faaliyetlerinin önlenmesi ve “Milli Park” ilan edilmesi konusunu içeren Meandros Platformu"nun hazırladığı rapor, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız"a verildi.
Enerji ve Tabii Kaynak Bakanı Taner Yıldız"a verilen Beşparmak Dağları ile ilgili dosyada Latmos olarak da bilinen bölgeyle ilgili detaylı bilgilere yer verildi. Meandros Platformu"nun hazırladığı raporda, “Aydın ve Muğla İli sınırları içinde bulunan Bafa Gölü"nün doğu kıyısındaki Beşparmak Dağları (Latmos), Türkiye"de ve dünyada eşine ender rastlanan çok özel ve doğal güzellikler açısından en etkileyici ve arkeolojik bulgular açısından uluslar arası standartlara ve anlaşmalara göre; çok önemli bir kültürel miras niteliğindedir. Orman ve Su İşleri Bakanlığımız nezdinde başlatılan çalışmalarla; ülkemiz için büyük önem taşıyan ve uluslar arası bir marka olma potansiyeline sahip olan bu alanın 'Milli Park' ilan edilerek korunması ve Uluslar arası turizme açılması hedeflenmektedir. Orman ve Su İşleri Bakanlığımız tarafından 'Milli Park' ilan edilmesi sürecinde; çeşitli bakanlıkların görüşleri alınmaktadır. Bu meyanda Bakanlığınızdan alınan görüşün olumlu yönde verilmesi istiyoruz“ denildi.
- LATMOS NEDEN
KORUNMALI?
Meandras Platformu üyesi Kuşadası Eko Sistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD) Başkanı Bahattin Sürücü, “Latmos"taki arkeolojik bulgu ve kalıntılar Neolitik Dönem"den Osmanlı Dönemi"ne dek uzanmaktadır. Bu buluntulardan en önemlisi MÖ. 6. Bin - MÖ. 5. Bin ilk yarısına tarihlenen kaya resimleri olup bunlar Anadolu Prehistorya arkeolojisinde son on yılların en büyük keşifleri arasında yer almaktadır. Kaya resimleri insanlık tarihinde önemli bir adımı belgelemektedirler. Yerleşik düzene geçişle aile ve aile içinde de yaşamın sağlayıcısı olarak kadın önemli bir yer tutmaktadır. Bu da kaya resimlerinin konusudur: İnsan topluluğu, aile, erkek-kadın ilişkisi, anne ve çocuk. Bu resimlerde gerek insana, gerekse hayvanlara karşı bir şiddet sahnesi bulunmamaktadır. Beşparmak Dağları"ndaki kaya resimlerinin konusu ve resim dili itibariyle dünyadaki kaya resim sanatı içinde dünyada tek olma özelliğine sahiptir. Kaya resimlerinin yanı sıra Hellenistik, Bizans ve Osmanlı dönemlerine ait birçok bulgu aynı coğrafya üzerinde farklı alanlara dağılmış durumdadır. Geçmiş birçok uygarlıklara ulaşım sağlayan antik döşeme yollar ve bu uygarlıklara ait mezarlar ve buluntular bu coğrafyada yer almaktadır. Herakleia, Latmos, Amyzon, Euromos, Labranda, Alinda, Alabanda, Myus gibi antik yerleşimlerin yer aldığı Beşparmak Dağları, Sobran, Kirselik, Arap Avlusu, Yediler, Karyes gibi dağ manastırlarıyla 9. Yüzyılda psikoposluk merkezi haline gelmiş kutsal bir dağ olarak bilinmektedir “ dedi.
Beşparmak Dağları"nın doğal zenginliklerine de değinen Kuşadası EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü, sözlerini şöyle sürdürdü: “ Aydın İli sınırları içindeki Beşparmak Dağları"nın kuzey bölgesi, Türkiye'de oldukça lokal bir yayılış gösteren “Fıstık Çamı Ormanları”nın en geniş örneğine ev sahipliği yapmaktadır. Aynı zamanda zengin Akdeniz Bitki Örtüsü nedeniyle çok önemlidir. ÖBA(Önemli Bitki Alanı) olan Beşparmak Dağlarının florasında ülke çapında nadir bitki türlerinin çok zengin populasyonları yer almaktadır. Bern Sözleşmesi Ek Liste I türü Cyclamen mirabile ve Küresel Ölçekte Tehlike Altında bulunan Arenana pamphylka ssp. ÖBA sınırları içinde yer almaktadır. Lavandula stoechas karabaş otu denilen kargan çiçeklerinin en yoğun görüldüğü bölge, Beşparmak Dağları"nın Aydın sınırları içinde kalan kuzey bölgesidir. Kermes meşesi (duercus coccifera) başta olmak üzere; yabani zeytin (Olea europaea), ahlat (Pyrus amygdaliformis), mazı meşesi (duercus infsctoria) ve tüylü meşenin (d.pubescens) baskın olduğu çalı topluluklarına bu bölgede rastlanır. LATMOS, Benzerine başka yerde rastlanmayan olağanüstü güzellikteki kayaçlar, yağmur ve rüzgar erozyonuyla çok farklı görüntüler içerdiğinden, jeoturizm için ülkemizdeki en önemli alanlardan biridir. Ancak, Türkiye"nin bu yegâne doğa ve kültür hazinesi şu anda yok olma tehlikesi ile karşı karşıyadır. Uzun yıllardan beri faaliyet gösteren maden ocakları, Beşparmak Dağları"nın harika coğrafyasında önemli yaralar açmıştır. Dünyada benzeri olmayan doğaya sahip Beşparmak Dağları"nın kaya resimlerinin bulunduğu çekirdek bölgesi geri dönülmez bir biçimde tahrip olmak üzeredir. Beşparmak Dağları"nın doğal ve kültürel zenginliklerinin koruma-kullanma dengesi çerçevesinde ülkemiz turizmine kazandırılmasıyla ilgili, Bafa Gölü Tabiat Parkı"yla birleştirilerek Milli Park kapsamına alınması için Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı"nın çalışmaları devam etmektedir. Beşparmak Dağları"nın Milli Park yapılması için çalışmalar yapan Meandros Platformuna bir çok sivil toplum kuruluşu ile Beşparmak Dağları"nda bulunan köy muhtarlıkları ve 300"e yakın sivil toplum kuruluşu destek vermektedir. Henüz daha turizme tam açılmamış, kültürü ve tabiatı yönüyle tek olma özelliği yaşayan ve bir nevi prehistorya açık hava müzesi olan bu yörenin doğasının tahrip olmaması için, bu alanda talep edilen yeni maden faaliyetlerine izin verilmemeli, mevcut ocakların ruhsatları uzatılmamalıdır “
(iha)