Gerçek Gazetesi
Kuşadası Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD) üyesi dalgıç Ahmet Irkaş, deniz yüzeyinde ölü bir Caretta Caretta kaplumbağası buldu. Olay yerine gelen EKODOSD ekibi, yaptığı incelemede kaplumbağanın yaklaşık bir hafta önce öldüğünü belirledi. Yapılan ağız incelemesi sonucu kaplumbağanın denize atılan naylonlar yüzünden öldüğünü sandıklarını açıklayan EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü, sadece Caretta Caretta kaplumbağaları için değil tüm deniz canlıları için büyük tehlike oluşturan naylonların denize atılmamasını istedi.
Olay şöyle gelişti; EKODOSD üyesi dalgıç Ahmet Irkaş, deniz yüzeyinde bulduğu Caretta Caretta"nın derilerinin yüzülmeye başladığını ve öldüğünü fark edince, EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü"ye haber verdi. Deniz ekosistemi üzerine de çalışmalar yapan ve Caretta Caretta"larla da yakından ilgilenen EKODOSD"un Başkanı Bahattin Sürücü, yanına dernek üyesi Dr. Zeynep Karabacak"ı da alarak olay yerine geldi.
Ekibin yaptığı ilk incelemede genç bir Caretta Caretta olduğu belirlenen deniz kaplumbağasının yaklaşık bir hafta önce öldüğü saptandı. Kaplumbağa"nın üzerinde herhangi bir yara izine rastlanmazken, üzerindeki derilerin soyulmaya başladığı görüldü. EKODSD ekibinin yaptığı ağız içi kontrolünde kaplumbağanın boğazındaki naylon parçalarından boğularak öldüğünü anlaşıldı. Yapılan ölçüm ve incelemelerin ardından ise talihsiz Caretta Caretta gömüldü.
Caretta Caretta"ların yaşam mücadelesinde karşılaştığı en büyük sorunlardan birisinin denizlere atılan naylon poşetler olduğuğunu açıklayan EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü, denizanası yiyerek beslenen Caretta carettalar"ın naylon poşetleri “denizanası” zannederek yuttuğunu, bu nedenle birçok Caretta Caretta"nın boğularak yaşamını yitirdiğini söyledi. Caretta Caretta"ların ekolojik dengenin önemli bir parçası olduğunu vurgulayan Bahattin Sürücü, “Bu parçayı yok edersek, zincirde kopmalar olur ve denge bozulur. Bu dengeyi korumak için herkese, özellikle deniz adamlarına büyük görev ve sorumluluk düşmektedir. Deniz ekosisteminin önemli parçası olan bu canlılar olmasa, denizanalarından denizlere giremezdik. Denizlere atılan naylon poşetlerin bu canlıların hayatlarını riske soktuğu bilinmeli ve kesinlikle suya atılmamalıdır. Yaklaşık 100 yumurtadan sadece 1 tanesinin 50 yaşlarına ulaşabildiği bilinen Carettalar, Anadolu kıyılarını üreme alanı olarak kullanmakta ve beslenme amacıyla bölgemiz kıyılarına gelmektedir. Yumurtlama haricinde karaya çıkmayan, oksijeni havadan almasına rağmen uzun süre su altında kalan Carettaların korunması için, duyarlılık gösterilmesi ve denizlerimizin kirletilmemesi gerekir” dedi.
Caretta Caretta iribaş deniz kaplumbağaları denizlerde yaşar. Yumurtlamak haricinde karaya çıkmazlar. Bacakları yüzmeye yarayacak biçimde kürek biçimini almıştır, Oksijeni havadan almasına rağmen uzun süre su altında kalabilir. Caretta carettaların üreme kumsallarına bıraktıkları 100 adet yumurtadan çıkan yavrularından ancak bir tanesi 50 yaşına ulaşabilmektedir. Bıraktıkları yuvalardan yaklaşık iki ay sonra yavrular çıkar. Bu kuluçka süresince yumurtalar değişik tehditler altındadır. Bu yuvalardan çıkan yavrular (Temmuz-Ekim) ay ışığı veya denizin parıltısı sayesinde denize doğru giderler. Ancak daha kuvvetli başka ışık olursa yanlış yöne giderler. Denize ulaşan yavru karnını içine çekerek depolanan yağlı besin maddesi nedeniyle dalamaz ve iki hafta kadar yüzeyde dolaşır. Bu nedenle bu esnada kuş ve balık gibi parçalayıcıların yemi olurlar. Bu safhaları atlatan yavrular deniz algleri arasında yüzerler ve dolaşırlar, yönlerini de hem bu besin alanlarını tanımalarından hem de manyetik yönelim sayesinde bulurlar. (iha)