Türkiye İstatistik Kurumu Dış Ticaret İstatistikleri Veri Tabanı’nda yer alan verilere göre, 2020 yılında “Hayvansal ve bitkisel katı ve sıvı yağlar, yemeklik katı yağlar, hayvansal ve bitkisel mumlar” faslı kapsamında Suriye’den 56.338.767 ABD Doları değerinde ithalat gerçekleştirilmiştir. Mukayese açısından, aynı dönemde Irak’tan 49.586 ABD Doları, İran’dan 32.336 ABD Doları, İsrail’den 97.426 ABD Doları, dünyanın zeytinyağı devlerinden olan İtalya’dan bile ancak 625.964 ABD Doları değerinde yağ ithalatı yapılmıştır. 

 

Suriye’den aynı fasıl altında 2019 yılında 44.474.086, 2018 yılında 8.408.145, 2017 yılında 0, 2016 yılında ise 95.826 ABD Doları ithalat yapılmıştır. Suriye ile ilişkilerimizin en iyi olduğu 2010 yılında bile bu rakam 1.962.439 ABD Doları düzeyindedir. Son 3 yılda yaşanan ciddi artış dikkat çekicidir. 

 

Anlaşıldığı kadarıyla bu rakamlarda son yıllardaki artış, Afrin’den sözde “ihraç kaydıyla” satın alınan zeytinyağından kaynaklanmaktadır. Suriye’den getirildikten sonra “ihraç kayıtlı” olmasına rağmen kaçak yollardan iç piyasaya sunulduğu aşikar olan zeytinyağı nedeniyle, zaten her türlü girdi maliyetin arttığı bu dönemde, yerli zeytinyağı üreticilerimiz büyük sıkıntı yaşamaktadır. Bu ithalat, hem iç piyasadaki fiyatların düşmesine hem de rekabet ortamının ortadan kalkmasına neden olunmaktadır. 

 

Bu çerçevede;

1) 2020 yılında Afrin’den getirilen zeytinyağının ne kadarı ihraç kaydı olmasına rağmen iç piyasaya satılmıştır?

2) Afrin zeytinyağının Tarım Kredi Kooperatifleri'nde satılmakta olduğu iddiaları doğru mudur?

3) Afrin’den “ihraç kayıtlı” olarak getirilmesine rağmen kaçak yollardan iç piyasaya zeytinyağı sunulması nedeniyle bugüne kadar kaç firmaya ne kadar cezai işlem uygulanmıştır?