Türkiye’de 1960’lı yıllara kadar taşıma sektöründe kullanılan develer pehlivanlığa soyununca değeri ateş pahası oldu. Özellikle Aydın ve çevresinde güreşen bir devenin fiyatının 60 bin TL ile 400 bin TL arasında değişirken konuyla ilgilenenler sosyal medyada ‘Deve Borsası’ kurdu. Oldukça ziyaret edilen grupta deve alıcıları ile satıcıları buluşurken devecilik piyasasından ve fiyatlardan üyeler haberdar ediliyor.
Ege ve Aydın ili başta olmak üzere Akdeniz ve Marmara’da pek çok ilde deve güreşleri ve deveciliğin önemli bir sektör haline geldiğini belirten Aydınlı Devecilerden Ali Yaşar, Van Başkale’den Çanakkale’ye kadar tüm devecilerin oluşturdukları sanal ‘Deve Borsası’nda buluştuğunu fiyatların da bu borsadaki duruma göre belirlendiğini kaydetti.
“DEVECİLER BİR KERE GÖRDÜĞÜ DEVEYİ SAKALINDAKİ TÜYDEN BİLE TANIR”
Oluşturulan ‘Deve Borsası’ ile deve alıcıları ile satıcıların önce sanal alemde buluştuğunu ve bu sistem ile devecilerin ciddi zaman kazandığını belirten Ali Yaşar, “Örneğin Van’da satılık olan bir deveden Aydınlı deveci haberdar oluyor. Gerek fotoğrafları gerekse devenin güreşini izleyip deveyi tanıyor. Hoşuna giderse önce telefonla görüşüyor. Daha sonra da gidip deveyi alıyor. Tabi bazılarının aklına satılan deve fotoğraftaki veya videodaki deve ile aynısı mı oluyor onca deve arasında nasıl karışmıyor diye akla gelebilir. Kesinlikle bir karışıklık söz konusu olmaz çünkü deveci gördüğü bir deveyi sakalındaki tüyden bile ayırt edebilir.
“AZILI VE DAYLAKLAR BORSA’DA”
Deve Borsası’nda genellikle azılı ve daylakların satışa çıktığını belirten Ali Yaşar, güreşmeyen develerin zaten ilgi görmediğini belirterek deve çiftlikleri dışında diğer develeri alan satanın pek olmadığını söyledi. Erkek develerin azı dişleri çıkmadan güreşmediğini de kaydeden Ali Yaşar, “Deve azılı olursa mevsimi ve kızgınlık dönemi girdiğinde güreşe hazır demektir. Daylak olursa yetişmesi beklenir. Deve Borsası’nda deveciler satışa çıkan develeri takip eder. Her devenin kendine göre tekniği vardır. Sağ tek, sol tek, aşırtma, savdırma, makas gibi develerin kendisine has güreş taktikleri olur. Bu genellikle içgüdüsel bir durum iken bazı pehlivan develer bakıcıları bu teknikleri de öğretebilir. Öğrenmiş ve güreşe hazır develeri sahibi satmak isterse Borsa’ya ilanını veriyor. Deveciler alışverişlerini sanal alemde de yapabiliyor. Mesela geçtiğimiz gün Germencik Hıdırbeyli’den Hamdibey’in ‘Vanlı Arap’ adlı devesinin Çineli Kaltun Madenciliğin sahibi Kamil Tuncer’e 380 bin TL’ye satıldığını duyduk” diye konuştu” dedi.