Gerçek Gazetesi
Aydın Ticaret Borsası"nda işlem gören İncir, Zeytin, Zeytinyağı, Çiğitli Pamuk ve kestane işlemlerinde gözle görülür bir düşüş yaşanıyor. 2006 yılına oranla 2008 yılında yapılan işlemlerdeki düşüş bazı ürünlerin miktarında da görülürken, bazı ürünlerin miktarında işlem sayısı düşmesine rağmen miktarlarında artış yaşandı. Ürün fiyatlarında ise pamukta ve Zeytinyağında ciddi bir düşüş olduğu gözlendi.
2006 yılında Çiğitli pamukta bin 966 işlem yapılırken, 2008 yılında bu rakam bin 263"e düştü. Zeytinde ise 2006 yılında 7 bin 391 işlem yapılırken 2008 yılında işlem sayısı 6 bin 25"e düştü. Aydın Ticaret Borsasında kestane ve zeytinyağında da bu durum değişmedi. 2006 yılında kestane de 178 işlem yapılırken 2008 yılında 105 işlem yapıldı. Zeytinyağında ise 2006 yılında 2 bin 730 işlem yapılırken, 2008 yılında 2 bin 555"e geriledi.
Aydın Ticaret Borsası"nda işlemlerde görülen düşüş bazı ürünlerin miktarında düşüşe neden olurken, bazı ürün miktarlarında artışa neden oldu. 2006 yılında yapılan işlemler sonucunda 74 milyon 191 bin 130 kilogram Çiğitli Pamuk satışı gerçekleştirilirken, 2008 yılında bu rakam 52 milyon 629 bin 374 kilograma düştü. Zeytinde de 2006 yılında 69 milyon 765 bin 89 kilogram satış yapılırken 2008 yılında 63 milyon 677 bin 727 kilograma geriledi. İşlem sayısında düşüş olmasına rağmen ürün miktarında yükselme görülen kestane de ise 2006 yılında 1 milyon 907 bin 492 kilogram kestane satışı yapıldı. 2008 yılında ise bu rakam 2 milyon 886 bin 504 kilograma yükseldi. İşlem sayısında düşüş olmasına rağmen miktarı yükselen bir diğer ürün ise zeytinyağı. 2006 yılında 19 milyon 724 bin 632 kilogram olan satış miktarı işlemlerde görülen 185 işlem azalmaya rağmen 2008 yılında satış yapılan ürün miktarı 20 milyon 811 bin 231 kilograma yükseldi.
2006 yılında 74 milyon 191 bin 130 kilogram ürün satışından 61 milyon 249 bin 321 TL gelir elde edilen Çiğitli Pamuktan, 2008 yılında 52 milyon 629 bin 374 kilogramdan 39 milyon 812 bin 520 TL elde edildi. Fiyat düşüşü yaşanan bir diğer Aydın Ticaret Borsasında işlem gören ürün Zeytinyağında ise 2006 yılında 19 milyon 724 bin 632 kilogram üründen 102 milyon 654 bin 970 TL gelir elde edilirken, 2008 yılında ise 20 milyon 811 bin 231 kilogram üründen 96 milyon 272 bin 53 TL gelir elde edildiği açıklandı.
Aydın Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Bosnalı, Aydın Ticaret Borsa"sında geçmiş yıllara göre 2008 yılında yapılan işlemlerinin azalmasının sebebini kuraklık ve ürünlere verilen destekleme primlerinin düşük olmasına bağladı.
Özellikle pamuk ekim alanlarının her geçen gün daraldığını dikkat çeken Adnan Bosnalı, kuraklık, sel olaylarının ekim alanlarını daralttığını destekleme priminin de düşük olması dolayısıyla üreticinin pamuk ekiminden vazgeçip farklı ürün ekimine gittiğini dile getirdi. Devletin pamukçulara olan desteğinin yok sayılacak kadar az olduğunu belirten Aydın Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Bosnalı, “Aydın"da pamuk ekim alanları her geçen azalmaktadır. Aydın"da geçtiğimiz yıllarda 82 bin hektar olan pamuk ekim alanı, bu yıl 40 bin hektara düşmüştür. Buna bağlı olarak da borsamızda 2006 yılına göre işlem gören pamuk miktarında da düşüş yaşanmaktadır. Kuraklık ve sel olayları da pamuğun işlem hacmini düşürmüştür. Yüksek maliyete oranla destekleme miktarlarının artmamış olması da pamukta işlem hacmini düşüren bir diğer husustur” dedi.
Pamukta görülen işlem azalmasının incir, zeytin ve zeytinyağında da görüldüğünü kaydeden Bosnalı, Zeytinyağının Avrupa ülkelerinde ülkemizden daha düşük fiyatla satıldığını bu nedenle ihracat yapılamadığını söyledi. İhracat yapılamayan zeytinyağının piyasada fiyatının da yükselmediğini ve bu nedenle üreticinin salamura zeytine yöneldiğini kaydeden Adnan Bosnalı, “Avrupa ülkelerinde Zeytinyağına verilen 3 TL"lik prim dolayısıyla zeytinyağı fiyatı düşük. Ülkemizde zeytinyağı fiyatı destekleme priminin düşük olması nedeniyle Avrupa ülkelerinden daha pahalı. Bu nedenle zeytinyağında ihracat durma noktasına geldi. Üreticide ülkemizdeki fiyatı az bulup zeytinini yağa dönüştürmeyip, salamura şeklinde değerlendiriyor” diye konuştu.
Borsa işlemlerinin tekrar eski günlere gelmesi için devletin destekleme fiyatlarını yükseltmesi gerektiğini savunan Aydın Ticaret Borsası Başkanı Adnan Bosnalı, Çin"e barajının tamamlanmasıyla, kuraklıktan ve sel baskınlarından daralan pamuk ekim alanlarının tekrar pamuk ekilebilir hale geleceğini sözlerine ekledi. (iha)