Aydın Sanayi Odası ve Aydın Ticaret Borsası organizasyonunda düzenlenen “Zeytin Meyve Sinekleriyle Mücadelede Tuzak Kullanımı ve Başarısı” konulu bilgilendirme toplantısına ADÜ Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Başpınar konuşmacı olarak katıldı. Sunumu AYSO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yunus Şahin, Aydın Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Bosnalı ve zeytin üreticileri izledi.
Toplantıda bir sunum yapan Prof. Dr. Hüseyin Başpınar, meyve sinekleriyle mücadelede tuzak kullanımında başarılı uygulamalarını, meyve yetiştiricilerine ve özellikle zeytin yetiştiricileri ve üreticilerine anlattı. Başpınar, “Zeytin Meyvesi sineği, 0.5-1.0 mm derinliğine iğ şeklindeki yumurtasını, yumurta koyma borusu ile açmış olduğu V şeklindeki yarığa bırakır. Yumurta konan yer, bir gün sonra koyu kahverengine dönüşür, buna ‘vuruk’ denir. Yumurtadan çıkan larva meyve etinde galeriler açarak beslenir. Üç larva dönemini tamamlayarak olgun larva haline gelir. Olgun larva, meyvenin yüzeyine gelir ve meyve zarını kemirerek inceltir, larvanın gelişim süresi 30-40 gün kadardır. Zarar oranı normal yıllarda yüzde 15-30, salgın yıllarda ise yüzde 100’e kadar ulaşabilmektedir. Ürün kayıpları da zarar oranı ile bağlantılı olarak değişmektedir. Ülkemizde zeytin yetiştirilen tüm alanlarda bulunur. Meyve Sinekleri de aynı şekilde İlkbaharda ergin hale gelince çiftleşen dişiler yumurtalarını yumurta bırakma borusu ile meyvenin kabuğu altına bırakır. Yumurtadan çıkan larvalar meyvenin etli kısmı ile beslenerek gelişir. İşte asıl zararı meyve içerisindeki larvalar yapar.Bu nedenle mücadelede hedef erginlerdir. Yumurta bırakmadan engellenmelidir. Yumurtayı kabuk altına bıraktıkları için yumurta bırakıldıktan sonra mücadelesi yoktur” dedi.
Zeytin ve meyve sinekleriyle mücadele konusunda da bilgiler veren Başpınar, “Kültürel önlemler: Yere dökülmüş bulaşık meyvelerin hasattan sonra toplanıp imha edilmesi. Hasattan sonra ve İlkbahardan önce toprak işlemesi. Kimyasal mücadele. Bu teknikler içinde en kolay ve etkili mücadele tuzak tekniğidir. Meyve sineği içinde cezbedici madde olan şişeye girer ve çıkamaz. Avantajları; Çok etkili, Ekonomik, Uygulaması çok kolay, Sürekli danışmanlık yardımının olmasıdır. Turunçgillerde tuzaklama; 1 dekar alana 12 adet tuzak asılarak 120 gün boyunca korunma sağlanmaktadır. Zeytin ağaçlarında tuzaklama; her zeytin ağacına 1 adet tuzak asılarak120 gün boyunca korunma sağlanmaktadır. Her ağacın 50 kilogram zeytin verdiğini ve her yıl zeytin sineği ortalama yüzde 30 zarar yaptığını düşünürsek toplamda dekar başına ortalama 450 TL zarar ortaya çıkıyor. Dekar başına tuzak toplam maliyeti 52 TL, bunun 20 TL Devlet desteği var üreticinin cebinden çıkan dekarda 32 TL’dir. Tuzaklama yöntemi zeytin sineği ve Akdeniz meyve sineği ile mücadelede en basit ve ekonomik yöntemdir” diye konuştu
İTALYA’DA YENİ BİR TEHDİT OLUŞTU
İtalya’ da zeytin ağaçlarında yeni bir bakteri hastalığının tehdit oluşturduğuna işaret eden Başpınar, şöyle konuştu: “Özellikle Güney İtalya’ da 200 milyon euro değerinde bir kayıp ortaya çıktı. Bu bakteriyel hastalığa Xylella fastidiosa isimli bir bakteri neden oldu. Güney İtalya’ da 2 milyon ağaç bu hastalıktan etkilenmiş olup, bu sayı İtalya’daki ağaçların yüzde 25’lik bir kısmını oluşturuyor. Hastalık iletim demetlerinin tıkanmasına, sürgünlerde geriye doğru kurumalara ve sonuçta da tüm ağacın kurumasına neden oluyor. Güney Amerika’dan yapılan süs bitkileri ithali ile İtalya’ya bulaşan bu tehdit nedeniyle benzer iklim koşullarına sahip olmamız nedeniyle ülkemiz için önemli bir gelir kaynağı olan zeytin ve zeytinyağı üretiminin risk altında olmaması ve bu hastalığın ülkemize girişinin engellenmesi başta zeytin fidanı ve aşı materyali olmak üzere, süs bitkisi ithalatının da karantina önlemlerine tabi tutulması yararlı olacaktır”