Gerçek Gazetesi
Türkiye"de en çok kestane üretiminin Aydın İlinde olmasına rağmen Aydınlı çiftçiler umduğunu bulamıyor.
Türkiye"de kestane üretimi Karadeniz, Marmara ve Ege Bölgelerinde. Ege bölgesinde ise Aydın ve İzmir illerinde yetişiyor. Türkiye üretiminin yaklaşık % 37"sini karşılayan Aydın ili ağaç varlığı ve üretim miktarıyla Türkiye"de 1. sırada yer almaktadır. Ancak Aydın"ın kestanesi işleme fabrikası olmadığından ötürü, Bursa iline ihraç edilirken burada işlenmekte ve Bursa Kestanesi olarak bilinmektedir.
Yıllara göre 900 ile 3 bin ton arasında değişen miktarlarda kestane ihracatı yapan Aydın ilinde kestaneden daha fazla gelir elde edilerek İl ekonomisine daha fazla katkı sağlayacak olan kestane şekeri fabrikası gibi işleme tesisleri bulunmadığı için, işlenmek üzere ham olarak özellikle Bursa gibi diğer illere satılıyor. Doğal olarak ta Aydın"ın yetiştirdiği ürünün namı işlenen illerde olduğu için Aydın ilinin kestane bölgesi olduğu bir çok kişi tarafından bilinmiyor. Aydın"da yetişiyor fakat kaymağını Bursa yiyor.
Konuyla ilgili açıklama yapan Aydın Tarım İl Müdürü Saadettin Öztürk Kestanenin Türkiye"de en çok yetiştirildiğin il olan Aydın"da kestane işleme fabrikası ve benzeri fabrikaların olmaması bize çok büyük bir maddi kayıp vermektedir diyerek şunları söyledi, “Aydın ilinde yetişen kestaneyi neredeyse tüm Türkiye kestane işleme fabrikaları mevcut olan Bursa ilinin zannetmektedir. Ayrıca kestane, üretim masrafı az, satış fiyatı iyi olduğundan iyi gelir getiren bir üründür. Ancak üreticilerimizin pazarlamada daha iyi söz sahibi olmaları için kooperatif, birlik gibi üretici örgütlerini kurmaları gerekmektedir”
Öztürk, kestanenin çok özel şartlarda yetişmesi ve uygun iklimi bulması gerektiğini belirterek; “Kestane özel bir üründür, her yerde yetiştirilemez. Ağacı kış dinlenme döneminde – 30 C"ye dayanabilirse de ilk ve son donlara karşı hassastır. Gevşek yapılı, derin ve volkanik kökenli, genellikle asit karakterli, potasyumca zengin topraklarda iyi gelişir. İlimiz bu yönden yetişme şartlarına çok uygundur. Aydın İlinde 800 m rakımdan sonra dağların kuzey kısmında sıcaklığın etkisinin fazla olmadığı yamaç yerlerde yetiştirilmekte. Büyük girişimci şirket ya da şahıslara ait büyük bahçeler mevcut olmadığı için küçük-orta büyüklükte üretici bahçeleri şeklinde genellikle köylüler tarafından üretilmektedir. Bahçe kurmak isteyenler ilk önce kestane yetiştirmeye uygun yer seçimi ile işe başlamalıdır. Kestaneler geçirgen, havalanması kolay, derin toprak severler. Ağır topraklarda iyi sonuç alınamazken soğuğun toplandığı çukur vadiler risklidir. Bahçe tesisinden önce toprak analizi, düz yerlerde gerekiyorsa tesviye, meyilli yerlerde teraslama gibi toprak-su muhafaza önlemlerinin alınması, etrafını çevirme, su imkânı varsa damlama sulama tesisatının kurulması, fidan dikim çukuru açılması ve en önemlisi bilinen bir yerden hastalıksız, ismine doğru yani sertifikalı fidan temini gibi konulara önem verilmelidir”
Aydın ilinde kestanenin yoğunlukla yetiştiği ilçeleri ve kestane çeşitleri hakkında da yatırım yapmak isteyenler için bilgi veren Aydın Tarım İl Müdürü Saadettin Öztürk; “Kestane Üretimi Nazilli, Sultanhisar, Köşk ve merkez ilçede yoğunlaşmıştır. Merkez, ilçeye bağlı Eğrikavak köyünde her yıl Kestane Festivali düzenlenmektedir. İlimizde 2007 yılı verilerine göre 62 bin 16 dekar alanda 589 bin 918 adet meyve veren kestane ağacı olup buradan 13 bin 560 tonluk üretim gerçekleştirilmiştir. Geçen yılki gibi yağışların az olduğu yıllarda kuraklıktan etkilendiği için üretim miktarında düşme olmuştu. 2008 yılı kesin rakamlar henüz belli olmamakla beraber 2007 yılı rakamlarına göre üretim durumunun daha iyi olduğu tahmin ediliyor. Üretilen Aydın kestanesi iç pazara olduğu kadar dış pazara da satılmaktadır” dedi. (iha)