Aydın Büyükşehir Belediye Teşkilatı muhtemel yapısı
█ Gerçek Gazetesi
Kerim YALÇINKAYA
Aydın Büyükşehir Yönetim Kadrosu muhtemelen şöyle şekillenecek.
1 Genel Sekreter (İçişleri Bakanlığının onayı ile), 3 Genel Sekreter yardımcısı, 17 Daire Başkanı, 54 Şube Müdürü
Konuyu daha iyi anlamak için geçmişten bir İstanbul örneği;
Prof. Dr. Adem Baştürk
- 1994 yılında Genel Sekreter Yardımcısı. Daha sonra Genel Sekreter olarak İstanbul"a atanmış hala bu görevi sürdürmektedir.
- Günümüzde Orman ve Su Bakanı olan Prof. Dr. Veysel Eroğlu ve Ulaştırma Bakanı binali Yıldırım 1994"te İstanbul Büyükşehir Belediyesinde Daire Başkanıdır.
Aydın Büyükşehir Belediyesinin muhtemel çalışma sistemi şöyle olacak;
Gerek yeni büyükşehir belediyelerinin gerekse sınırları genişleyen büyükşehir ve ilçe belediyelerinin daha etkin hizmet sunabilmesini sağlayabilmek amacıyla bu yönetimlere gönderilen ödeneklerde artış sağlanmaktadır. "Genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtı toplamının yüzde 1,50'si büyükşehir dışındaki belediyelere; yüzde 4,50'si büyükşehirlerdeki ilçe belediyelerine ve yüzde 0,5'i il özel idarelerine ayrılır." (Daha önce büyükşehir olmayan belediyelere % 2,85; büyükşehir ilçe belediyelerine % 2,5 ve il özel idarelerine % 1,15"i ayrılıyordu)
"Büyükşehir belediye sınırları içinde yapılan genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtı toplamının yüzde 6'sı ile genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtı toplamı üzerinden büyükşehirlerdeki ilçe belediyelerine ayrılan payların yüzde 30'u büyükşehir belediye payı olarak ayrılır."
(Şu an % 5'i ve ilçe belediyelerine ayrılanın % 30'u)
Ortalama bir hesapla örneğin vergi gelirlerinin 300 milyar olduğunu varsayarsak bunun direkt 18 milyarı 29 büyükşehire ve 13,5 milyarı da büyükşehrin ilçelerine gelecektir. ilçelerin 13,5 milyarın da % 30'u olan 4 milyar bağlı oldukları büyükşehre aktarılırken; 9,5 milyar vergi geliri ilçe belediyelerinde kalacaktlr. Bu rakamlar çok önemli paralardır.
Aydın'daki 17 ilçe belediyesinin bugün aldlğı toplam pay 250 milyon civarında iken bu 2 misli artacaktır.
Bu Kanun Tasarısıyla mevzuatla orman köyleri ve orman köylüsüne tanınan hak, sorumluluk ve imtiyazların orman köyü iken mahalleye dönüşen yerler için devam edeceği şeklinde düzenleme yapılmıştır.
Aynı biçimde, ilçe belediyesine katılarak mahalleye dönüşen köy, köy bağlısı ve belediyelerce kullanılan mera, yaylak, kışlak gibi yerlerden bu mahalle sakinleri ve varsa diğer hak sahiplerinin 4342 sayılı Mera Kanunu hükümleri çerçevesinde yararlanmaya devam edeceği hüküm altına alınmaktadlr.
Buna ilaveten, tüzel kişiliği kaldlnlan köylerde, 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununca alınması gereken vergi, harç ve katllım payları 5 Yıl süreyle alınmayacaktlr.
Bu yerlerde içme ve kullanma suları için alınacak ücret 5 Yıl süreyle en düşük tarifenin %25'ini geçmeyecek şekilde belirlenecektir.
Bu yerlerde yapılacak yapılaşmalarda mahalle sakinleri lehinde kolaylıklar sağlanacağı yönünde düzenlemede bulunulmaktadır. "İlçe belediyeleri veya ilçe belediyelerinin talep etmeleri halinde büyükşehir belediyeleri bu Kanuna göre tüzel kişiliği kaldırılarak mahalleye dönüşen köylerde yapılacak ticari amaç taşımayan yapılar için yürürlükteki imar mevzuatı doğrultusunda yörenin geleneksel, kültürel ve mimari özelliklerine uygun tip mimari projeler yapar veya yaptırır. Tip mimari projenin uygulanacağı alan sınırını belirlemeye ilgili ilçe belediyesi yetkilidir. Tip mimari projeler doğrultusunda ilgili belediyesince gerekli mühendislik projeleri yapılır ya da yaptırılır. Bu projeler ilgili belediyesince başvuru sahiplerine ücretsiz verilir ve uygulaması denetlenir. Yapılacak inşaatlarda tip projeler dışında özel proje uygulanmak istenmesi durumunda bu projeler yürürlükteki mevzuat uyarınca ilçe belediyesi tarafından onaylanır."
Ayrıca, köy iken mahalleye dönüşen yerleşim yerlerinin altyapı hizmetleri için belediye ve bağlı idarelere yatırım bütçelerinin %10'unu 10 yıl süre ile ayırma zorunluluğu getirilerek bu yerlerde etkin hizmet sağlanması için tedbir alınmıştır.
Büyükşehir belediyesi bulunan 29 ilde Yatırım izleme ve Koordinasyon Merkezleri kurulmaktadır. Amaç kapatılan iı Özel idareleri yerine hizmetlerin gerçekleştirilmesidir. Aynı zamanda bakanlıkların illerde yapacağı yatırımların ödenekleri bu birimce kullanılacaktır. Yatırım izleme ve Koordinasyon Merkezlerine genel bütçe vergi gelirlerinden çok önemli bir pay verilecektir. Örneğin Aydın iline nüfus ve yüzölçümü gibi kriterlere göre düşecek yıllık ödenek 25 milyon civarında olacaktır.